Nội dung bài viết
Nguồn gốc bài thuốc Tiểu sài hồ thang:
Tác giả: Trương Trọng Cảnh
Xuất xứ: Thương hàn luận
Bài thuốc Tiểu sài hồ thang nguyên bản:
Thành phần:
Sài hồ ……………………..12-16g,
Hoàng cầm ……………..8-12g,
Chích cam thảo ……….4-8g,
Đại táo …………………4-6 quả,
Bán hạ …………………8-12g,
Nhân sâm ……………..8-12g,
Sinh khương …………8-12g.
Cách dùng: Sắc uống.

Công dụng:
Hoà giải Thiếu dương, sơ can lý tỳ, điều hoà Tỳ vị.
Chủ trị:
Trị thương hàn ở Thiếu dương kinh, lúc nóng lúc lạnh, ngực sườn trướng đau, dần dần không muôn ãn uống, tâm phiền, buồn nôn, miệng đắng, họng khô, hoa mắt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch Huyền. Phụ nữ bị thương hàn, nhiệt nhập vào phần huyết, kinh nguyệt không đều, có lúc phát nóng lạnh, sốt rét, vàng da…
Phân tích bài thuốc Tiểu sài hồ thang:
Sài hồ có tác dụng sơ thông khí cơ thấu đạt tà khí ở Thiếu dương là chủ dược;
Hoàng cầm tả uất nhiệt ở Thiếu dương, hợp với Sài hồ trị dược chứng hàn nhiệt vãng lai, sườn ngựcđầy tức, bứt rứt khó chịu.
Chứng bệnh thường là do cơ thể hư hoặc trị lầm làm tổn thương chính khí, tà khí nhập vào Thiếu dương gây bệnh, vì vậy, thêm các vị Đảng sâm, Cam thảo, Đại táo để ích khí điều trung, phù chính khu tà;
Bán hạ, Sinh khương hoà Vị, chỉ ẩu;
Sinh khương, Đại táo cùng dùng có thể điều hoà Vinh Vệ, hàn nhiệt vãng lai.

Gia giảm:
Nếu dùng trị sốt rét do phong hàn, thêm Thường sơn (sao rượu), Thảo quả.
Bệnh nhiệt ở Thiếu dương nhập vào phần huyết gây sốt, làm tổn thương phần âm, thêm Sinh địa, Đơn bì, Tần giao để lương huyết, dưỡng âm.
Nếu có triệu chứng ứ huyết, bụng dưới đau đầy (thường gặp ở sản phụ sau đẻ) bỏ Sâm, Thảo, Táo, thêm Diên hồ sách, Đương quy, Đào nhân để hoá ứ.
Nếu có hàn, thêm Nhục quế tâm để trừ hàn.
Có khí trệ, thêm Hương phụ chế, Trần bì, Chỉ xác để hành khí.
Ứng dụng Tiểu sài hồ thang trong thực tế:
Tác dụng trong lâm sàng:
Lâm sàng chữa các chứng thiếu dương, hàn nhiệt vãng lai, vùng ngực đầy tức, không muốn ăn uống, tâm phiền nôn mửa, miệng đắng họng khô, mắt mờ, rêu lưỡi mỏng trắng hoặc vàng nhờn, mạch huyền.
Bài này trừ hòa giải thiếu dương ra, còn có thể chữa phụ nữ sau khi sinh đẻ phát sốt nhiệt vào túi huyết, bệnh sốt rét, bệnh sốt đỡ rồi bị sốt lại.

So sánh Tiểu sài hồ thang với các bài thuốc khác:
So sánh Đại – Tiểu sài hồ thang:
Giống nhau:
Đều có Sài hồ, Hoàng cầm, Bán hạ, Sinh khương, Đại táo.Có tác dụng hoá giải Thiếu dương, biểu hiện lúc nóng lúc lạnh, hông sườn đầy tức, phiền, nôn mửa, mạch Huyền.
Khác nhau:
- Tiểu sài hồ thang: Phối hợp với Nhân sâm, Cam thảo để ích khí, phù chính. Trị chứng của Sài hồ, kèm chính khí bất túc, có đặc điểm là tâm phiền, thích nôn, không thích ăn uống,miệng khát, họng khô, hoa mắt, rêu lưỡi trắng mỏng, mạch Huyền nhưng không Sác.
- Đại sài hồ thang: Trọng dụng Sinh khương. Phối hợp với Đại hoàng, Chỉ thực, Thược dược kèm tả nhiệt kết ở bên trong. Trị Thiếu dượng, Dương minh hợp, tâm phiền, nôn mửa, đặc điểm là nôn không ngừng, uất, hơi phiền, thường thấy vùng dưới tim đầy cứng; hoặc trướng đau, đại tiện không thông hoặc tiêu chảy do nhiệt, rêu lưỡi vàng, mạch Huyền.

Số liệu thực tế trong hiệu quả điều trị:
Trình Giảo Thuyên nói: “Bài này có tên ‘Tiểu sài hồ thang’ là lấy nghĩa phối với Thiếu dương, còn như ý nghĩa chế phương và cách gia giảm thì chỉ nói: Thượng tiêu được thông, tân dịch đi xuống được, vị khí nhờ đó mà hoà là hết. Sao vậy ? Vì kinh mạch Thiếu dương tuần hành qua hông sườn, chỗ giáp giói phía bụng và phía lưng, tà ở biểu muốn vào lý lại bị khí ở lý ngăn trỏ, cho nên hết lạnh thì lại nóng, biểu tà với lý khí chống nhau mà lưu lại ở chỗ bán biểu bán lý, cho nên ngực sườn đầy tức. Tinh thần ý thức vì phải chống cự mà mờ khốn, cho nên bị giảm, mộc bị tả cho nên hại thổ, vì thế không muốn ăn, đờm là dương mộc mà ở thanh đạo, bị tà làm uất trở, hoả không tiết ra dược, bức lên đốt tâm cho nên tâm phiền, thanh khí bị uất hoá thành trọc, thì thành đờm trệ, cho nên hay mửa, mửa thì mộc và hoả được thư, cho nôn muốn mửa. Đó là chứng nhất định phải có của Thiếu dương, là bộ vị nửa vời trong nhân thể. Những kẽ hở của biểu lý kinh lạc đều theo chỗ hư không mà hiện rõ, tà không nhất định. Dựa vào chứng thì đều là chứng trong kinh Thái dương có cả, đặc biệt là trên 5-6 ngày mới thấy, cho nên thuộc về Thái dương, kiêm cả chửng bán biểu bán lý, mới là chứng của ‘Tiểu sài hồ thang’.
Lưu ý khi sử dụng Tiểu sài hồ thang:
Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng
Bán hạ có độc gây ngứa, kỵ thai phản vị Xuyên ô, Ô đầu, Phụ tử khi dùng chung có thể phát sinh phản ứng nguy hiểm cần chú ý

Tham khảo mua bán bài thuốc Tiểu sài hồ thang:
(Chương trình dành riêng cho đồng nghiệp giúp mua được bài thuốc đủ vị và chất lượng tốt)
Bài thuốc Tiểu sài hồ thang gồm các vị thuốc là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn, và được ngành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng theo chuẩn Dược điển Việt Nam.
Giá bán Bài thuốc Tiểu sài hồ thang (Tiêu chuẩn dược điển Việt Nam) tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang:gọi 0344.198.966 để báo giá.
Tùy theo thời điểm, giá bán có thể thay đổi.
Cách thức mua:
Trước khi mua khách hàng nhất thiết phải có sự tư vấn của của các bác sỹ hoặc lương y, hoặc gọi 0344.198.966 để được chúng tôi khám bệnh trước khi dùng thuốc.
Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: số 2 ngõ 76 Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội.
Mua trực tuyến: Thuốc được chuyển qua đường bưu điện, khi nhận được thuốc khách hàng mới phải thanh toán ( gọi 0344.198.966 – Hỗ trợ phí vận chuyển khi mua từ 1,5 triệu vnđ trở lên).
Tuỳ theo nhu cầu của khách hàng, Chúng tôi có thể bào chế bài thuốc này thành thuốc sắc sẵn vô trùng, thuốc hoàn tán, thuốc cô đặc…