Nội dung bài viết
Nguồn gốc bài thuốc Tiểu kiến trung thang
Tác giả: Trương Trọng Cảnh
Xuất xứ: Thuơng hàn luận
Bài thuốc Tiểu kiến trung thang nguyên bản
Thành phần
Đường phèn 20 – 40g
Bạch thược 12 – 16g
Chích thảo 3 – 6g
Quế chi 6 – 8g
Sinh khương 8 – 12g
Đại táo 4 quả
- Cách dùng: sắc nước bỏ bã, cho đường phèn vào uống nóng.

Công dụng
Ôn trung, bổ hư, hòa lý, hoãn cấp, chỉ thống.
Chủ trị
Trị các chứng hư lao thuộc về âm dương đều hư, dương hư nặng hơn, ngực đau thích chườm hoặc tim đập mạnh, hư phiền không yên, sắc mặt không tươi hoặc lòng bàn tay bàn chân và ngực nóng, miệng họng khô.

Phân tích bài thuốc
Trong bài Đường phèn có tác dụng bổ trung, Quế chi ôn trung tán hàn: 2 vị hợp lại có tác dụng ôn trung bổ hư tán hàn là chủ dược. Bạch thược hòa can liễm âm. Cam thảo điều trung ích khí. Sinh khương, Đại táo điều hòa vinh vệ. Các vị thuốc hợp lại có tác dụng là cho cơ thể âm dương vinh vệ, điều hòa chức năng tỳ vị được hồi phục , khí huyết đầy đủ.

Gia giảm
- Nếu chứng khí hư nặng như ra mồ hôi, khó thở, người mệt mỏi, thêm Hoàng kỳ gọi là ‘Hoàng kỳ kiến trung thang’ (Kim quy yếu lược).
- Phụ nữ sau đẻ bị hư nhược, bụng đau, khí kém hoặc bụng dưới đau không muốn ăn, dùng bài thuốc trên thêm Đương quy gọi là bài ‘Đương quy kiến trung thang’ (Thiên kim dực phương).
- Bài thuốc này gia giảm điều trị các chứng viêm loét hành tá tràng, suy nhược thần kinh có kết quả nhất định.
- Trường hợp sốt do rối loạn cơ nảng, âm dương mất điều hòa sinh hư nhiệt trong bệnh ‘đa bạch cầu’, khí huyết đều hư, sốt kéo dài, bài thuốc này có tác dụng ‘cam ôn trừ nhiệt’.
Ứng dụng Tiểu kiến trung thang trong thực tế
Tác dụng trong lâm sàng
Hiện nay thường dùng trị loét dạ dày, tá tràng, dạ dày viêm mạn, gan viêm mạn, chóng mặt, vàng da chảy máu…
Tham khảo
- Hư lao đau bụng là do trung khí hư hàn, không được ấm áp cho nên trong bụng co thắt mà đau, dùng bài này có thể hoà hoãn trung tiêu, bổ hư, ôn trung ích khí. Hư lao phát nóng thuộc về Tỳ vị không mạnh, dinh vệ không hoà, vì Tỳ Vị là nguồn stnh hoá của dinh vệ, dùng bài này làm mạnh lại trung tiêu, điều hpà dinh về, đồng thời cũng lấy ý nghĩa cam ôn có thể trừ được nhiệt. Còn chứng tim hồi hộp, hư phiền, là chứng âm dương đều hư, dinh vệ bất túc, dùng bài này điều hoà được dinh vệ thì sẽ có công hiệu (Thượng Hải phương tễ học).
- Bài ‘Tiểu kiến trung thang’ có tác dụng ôn trung bổ hư, hòa lý hoãn cấp. Tuy nhiên cũng có tác giả cho rằng bài này có tác dụng tả mộc bình Can. Danh y Kha Vận Bá đời Thanh cho rằng nguyên nhân bệnh trên do thổ hư, mộc thừa thổ gây ra. Vì vậy trong ‘Quế chi thang’ bội Thược dược tả mộc giúp Tỳ. Lý Đông Viên nói: ‘Thược dược vị chua, tả thổ trong mộc làm quân’. Như vậy bài này ngoài tác dụng ôn trung bổ hư, còn có tác dụng tả mộc bình Can, không chỉ đơn thuần điều hòa âm dương. Bệnh hư lao, lý cấp đau bụng, chủ yếu do trung khí hư hàn, âm dương đều hư, trung tiêu không được ôn ấm nuôi dưỡng, dùng ‘Tiểu kiến trung thang’ rất hiệu nghiệm. Đối với chứng đau bụng do mộc thừa Tỳ, chủ yếu do Can khí thịnh, phần nhiều đau bụng kiêm đầy trướng (Trung y vấn đối).
- ‘Tiểu kiến trung thang’ và ‘Lý trung hoàn’ đều trị chứng trung tiêu hư hàn, trong đó dùng thuốc ôn trung bổ hư khác nhau. ‘Lý trung hoàn’ trị trung tiêu hư hàn, Tỳ vị không được ôn ấm, khí cơ thăng giáng thất thường. Do đó phát sinh các triệu chứng đầy bụng, ăn ít, nôn mửa, tiêu chảy, mạch Trì Hoãn… ‘Tiểu kiến trung thang’ trị trung tiêu hư hàn, âm dương đều hư, dương khí bất túc, Tỳ vị không được ôn ấm nuôi dưỡng, nhu nhuận, phát sinh chứng đau bụng lý cấp, thích chườm nóng, thích xoa bóp, mạch Huyền Sáp… Tuy hai bài thuốc điều trị chứng trung tiêu hư hàn nhưng xu thế bịnh ý phát triển khác nhau, kiêm chứng không giống nhau, thì sử dụng thuốc khác nhau (Trung y vấn đối).
Lưu ý khi sử dụng
- Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
- Bạch thược phản với vị Lê lô nếu dùng chung sẽ phát sinh chất độc nguy hiểm – không được dùng chung với Lê lô
- Vị thuốc Quế chi tính nóng kỵ thai, kỵ Xích thạch chi khi dùng phải cẩn thận
- Đang tiếp tục cập nhật
Tham khảo mua bán bài thuốc
(Chương trình dành riêng cho đồng nghiệp giúp mua được bài thuốc đủ vị và chất lượng tốt)
Bài thuốc Tiểu Kiến Trung Thang gồm các vị thuốc là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn, và được ngành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng theo chuẩn Dược điển Việt Nam.
Giá bán Bài thuốc Tiểu Kiến Trung Thang (Tiêu chuẩn dược điển Việt Nam) tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang:gọi 0344.198.966 để báo giá.
Tùy theo thời điểm, giá bán có thể thay đổi.
Cách thức mua:
+Trước khi mua khách hàng nhất thiết phải có sự tư vấn của của các bác sỹ hoặc lương y, hoặc gọi 0344.198.966 để được chúng tôi khám bệnh trước khi dùng thuốc.
+Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: số 2 ngõ 76 Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội.
+Mua trực tuyến: Thuốc được chuyển qua đường bưu điện, khi nhận được thuốc khách hàng mới phải thanh toán ( gọi 0344.198.966 – Hỗ trợ phí vận chuyển khi mua từ 1,5 triệu vnđ trở lên).
+Tuỳ theo nhu cầu của khách hàng, Chúng tôi có thể bào chế bài thuốc này thành thuốc sắc sẵn vô trùng, thuốc hoàn tán, thuốc cô đặc…