Vị thuốc

Thăng ma

Posted on by An Chánh Kiện Khang

Tên gọi

  • Tên khác: Qủy kiếm thăng ma, châu thăng ma, kê cốt thăng ma, châu ma, tây và bắc thăng ma.
  • Tên khoa học: Cimicifuga foetida
  • Họ: Mao lương/ Hoàng liên (danh pháp khoa học: Ranunculaceae)

Cây Thăng ma

Mô tả cây thuốc

Thăng ma là cây  thảo, sống lâu năm, cao 1 – 2m, có lông nhỏ. Thân mọc đứng, phân cành nhiều. Lá kép lông chim, mọc so le, lá chét hình trứng hay hình mác, mép khía răng sâu và nhọn.

Cụm hoa mọc thành chùy phân nhánh rộng, ở ngọn hoặc kẽ lá gần ngọn thân, có màu trắng.

Phân bố

Cây tập trung chủ yếu ở các tỉnh miền núi phía Đông Bắc Trung Quốc như Tứ Xuyên, Thiểm Tây,…

Thu hái, sơ chế

Rễ của cây được thu hái chủ yếu vào mùa xuân và mùa thu. Sau đó loại bỏ thân mầm, tạp chất và rửa sạch rồi đem phơi/ sấy khô.

Bộ phận dùng

Thân và rễ của cây được thu hái để làm thuốc.

Vị thuốc Thăng ma

Mô tả vị thuốc

Củ hình dài, phân nhiều nhánh thành đốt, dài 20-30cm, đường kính 1,6-3,3cm. Mặt ngoài mầu nâu đen, nhám, không phẳng, trên mặt có mấy vân hoa như màng võng, chung quanh còn để lại rễ nhỏ, chất cứng. Cạnh dưới lồi lõm, có vết của rễ tơ. Rễ nhẹ nhưng cứng chắc, khó bẻ, vết bẻ không thẳng, có tính chất sợi, mầu trắng vàng nhạt hoặc mầu xanh vàng. Không mùi, vị hơi đắng nhưng chát.

Bào chế

Ngâm nước khoảng 1 giờ, bỏ vào nồi, đậy kín, ủ 1 đêm, thái thành phiến, phơi khô dùng hoặc tẩm mật sao qua rồi dùng (Lôi Công Bào Chích Luận).

Bảo quản

Để nơi thoáng mát và khô ráo, tránh ánh nắng trực tiếp và nơi ẩm mốc.

Thành phần hóa học

Có chất đắng là Cimitin, có chứa một ít ancaloit, salicylic acid, sebum acidum.

Tác dụng dược lý

  • Chống co thắt hỗng tràng

Visamminol và visnagin từ Thăng ma có tác dụng chống co thắt trên hỗng tràng cô lập chuột lang, đạt khoảng 10 – 30% tác dụng của papaverin hydroclorid.

  • Giảm nồng độ cholesterol và triglycerid máu

Trên chuột cống trắng có tăng lipid máu gây bởi vitamin D và cholesterol, cho uống cyclolanostan triterpen chiết từ cây có thể làm giảm nồng độ cholesterol và triglycerid máu.

  • Dự phòng tổn thương gan

Dựa trên các xét nghiệm hóa sinh và mô học, cumigenol 3-O-D-xylopyronosid cũng có tác dụng dự phòng tổn thương gan.

  • Hạ đường máu

Acid  isoferulic chiết xuất từ thân rễ Thăng ma có hoạt tính chống tăng đường máu in vivo.

Acid isoferulic có tác dụng chống tăng đường máu ở chuột cống trắng có bệnh đái tháo đường tự phát, tương tự như đái tháo đường tuýp 1.

  • Hỗ trợ điều trị sa sinh dục

Đã có nghiên cứu sử dụng bài thuốc từ dược liệu cho hiệu quả trong điều trị sa sinh dục. Bài thuốc gồm Thăng ma và 3 dược liệu khác được áp dụng để điều trị sa sinh dục phụ nữ, kết hợp với thuốc đặt tại chỗ.

Trong thử nghiệm lâm sàng trên 66 phụ nữ sa sinh dục độ I, khỏi 100%; độ II, khỏi 60%, đỡ 38%; độ III: khỏi 17,6%, đỡ 44,4%. Bài thuốc có tác dụng tương đối tốt đối với sa sinh dục độ I, II, không rách tầng sinh môn qua cơ vòng hậu môn và không sa bàng quang trực tràng nhiều.

Thăng ma chữa bệnh

Tính vị, quy kinh

+ Tính vị:

Vị đắng, hơi hàn, không độc (Biệt Lục).

Khí bình, vị hơi đắng (Y Học Khải Nguyên).

Vị hơi đắng, tính hơi hàn (Thang Dịch Bản Thảo).

Vị đắng, ngọt, kiêm cay, khí thăng (Dược Tính Luận).

+ Quy kinh:

Vào kinh túc Dương minh Vị, túc Thái âm Tỳ (Y học Khải Nguyên).

Vào kinh thủ Dương minh Đại trường, thủ Thái âm Phế (Thang Dịch Bản Thảo).

Vào kinh Phế, Vị (Lâm Sàng Thường Dụng Trung Dược Thủ Sách).

Tác dụng

Thanh nhiệt giải độc, thăng dương, tán phong nhiệt.

Chủ trị

Trị chứng dịch thời khí, nhức đầu ở vùng trán, đau cổ họng lên ban sởi, sang lở, tiêu chảy kéo dài, phụ nữ băng huyết, bạch đái.

Cách dùng – liều lượng

Có thể dùng dược liệu ở dạng bôi ngoài hoặc ngậm, sắc uống. Nếu dùng uống, chỉ nên sử dụng 4 – 8g/ ngày.

Kiêng kị

+ Âm hư hỏa vượng, trên thực dưới hư không nên dùng .

+ Thăng ma có tính mát, nếu tỳ vị hư yếu, nên dùng chung với các vị có tính ấm để dưỡng tỳ vị.

Bài thuốc

  • Bài thuốc trị ngực đầy, hơi thở ngắn

Chuẩn bị: Cát cánh 8g, hoàng kỳ 20g, tri mẫu 8g và thăng ma 4g.

Thực hiện: Đem các vị rửa sạch, bỏ vào ấm và sắc lên uống.

  • Bài thuốc trị chân răng sưng đau, chảy máu, nhọt trong miệng và nóng dạ dày

Chuẩn bị: Sinh địa 1g, thăng ma 4g, hoàng liên 1g, đơn bì 2g và quy thân 1g.

Thực hiện: Cho các vị vào ấm, đổ một lượng nước vừa phải và sắc uống trong ngày.

  • Bài thuốc trị tỳ và tâm có hư nhiệt (biểu hiện: lưỡi rụt, miệng lở, má sưng, đau,…)

Chuẩn bị: Thược dược 30g, thăng ma 30g, chi tử 30g, thạch cao 60g, hạnh nhân 24g, sài hồ 30g, đại thanh 24g, mộc thông 30g, hoàng kỳ 24g.

Thực hiện: Đem các vị thuốc đi tán thành bột mịn, mỗi lần dùng 12g sắc với 5 lát gừng tươi. Nước sắc chia thành 2 – 3 phần và dùng hết trong ngày.

  • Bài thuốc trị chứng u vú và vú sưng đau ở phụ nữ

Chuẩn bị: Qua lâu nhân 12g, thăng ma 8g, cam thảo và thanh bì mỗi thứ đều 8g.

Thực hiện: Sắc uống khi còn nóng.

  • Bài thuốc trị thời khí ôn dịch (biểu hiện: sang chẩn mới phát, chân đau, mỏi, bứt rứt, đau đầu, sốt nhẹ, người mệt mỏi,…)

Chuẩn bị: Cát căn 600g, chích cam thảo 400g, bạch thược 400g và thăng ma 400g.

Thực hiện: Tán bột các dược liệu, sau đó dùng 12g sắc với 1.5 chén nước. Bỏ bã và uống nóng.

  • Bài thuốc trị cấm khẩu

Chuẩn bị: Liên nhục (bỏ tim sen và sao vàng hơi cháy) 30 hạt, thăng ma (sao qua với giấm) 4g và nhân sâm 12g.

Thực hiện: Đem dược liệu sắc với 1 chén nước, còn lại khoảng ½ chén, uống khi còn nóng.

  • Bài thuốc trị chứng thương hàn không giảm khi dùng phép thổ và phép phát hãn

Chuẩn bị: Thăng ma, chích cam thảo và huyền sâm mỗi thứ 20g.

Thực hiện: Thái nhỏ các thảo dược và trộn đều. Mỗi lần sử dụng khoảng 20g đem sắc với nước uống.

  • Bài thuốc trị lở loét và nổi mụn nhọt trong miệng

Chuẩn bị: Đại thành, thăng ma và hoàng bá, mỗi thứ một ít.

Thực hiện: Ngậm trực tiếp cho tinh chất tiết ra và thẩm thấu vào vùng lở loét, sau đó bỏ bã.

  • Bài thuốc trị thương hàn

Chuẩn bị: Độc tất 40g, thường sơn 40g và thăng ma 40g.

Thực hiện: Đem các vị tán thành bột mịn, sau đó dùng 16g sắc với nước. Dùng nước sắc uống khi đói, nếu bị ói sau khi dùng thuốc nên uống lại ngay sau đó.

  • Bài thuốc trị họng đau, mặt đỏ và nôn ra máu/ mủ

Chuẩn bị: Hùng hoàng 20g, miết giáp (miếng to bằng bàn tay), đương quy 80g, cam tgair 80g, thục tiêu 40g và thăng ma 80g.

Thực hiện: Đem các vị sắc lấy nước uống, khi ra hết mồ hôi sẽ khỏi.

  • Bài thuốc trị nhọt sưng đau

Chuẩn bị: Giấm và thăng ma.

Thực hiện: Mài thăng ma với giấm, sau đó thoa trực tiếp lên vùng tổn thương.

  • Bài thuốc trị chảy máu ở miệng và nóng dạ dày

Chuẩn bị: Hoàng liên 1.5g, thăng ma 4g, quy thân 1.5g, mẫu đơn bì 2g và sinh địa 1.5g.

Thực hiện: Đem dược liệu nghiền thành bột, có thể sắc hoặc hãm uống như trà.

  • Bài thuốc trị sởi

Chuẩn bị: Xích thược 6g, cam thảo 2g, thăng ma 4g và cắt căn 12g.

Thực hiện: Đem các dược liệu sắc thành nước uống.

  • Bài thuốc trị quai bị

Chuẩn bị: Cam thảo 6g, sài hồ 6g, thăng ma 8g, thạch cao 16g, cát canh 8g, ngưu bàng 12g, hoàng cầm 8g, cát căn 12g, thiên hoa phấn 8g, liên kiều 8g.

Thực hiện: Cho tất cả các dược liệu vào ấm, đổ nước đầy và sắc uống.

  • Bài thuốc trị đau răng và nhiễm trùng họng cấp tính

Chuẩn bị: Thăng ma 6g.

Thực hiện: Sắc đặc và ngậm trong miệng khi nước còn ấm.

  • Bài thuốc trị cổ họng lở loét và miệng nổi nhiệt

Chuẩn bị: Đại thành, hoàng bá và thăng ma mỗi thứ 5g.

Thực hiện: Sắc đặc và ngậm trong miệng, khi nước nguội có thể nuốt chậm.

  • Bài thuốc trị tiêu chảy kéo dài, sa tử cung/ trực tràng/ dạ dày

Chuẩn bị: Sài hồ 6 – 10g, hoàng kỳ 20g, thăng ma 4 – 6g, bạch truật 12g, chích cam thảo 4g, bạch truật 12g, trần bì 6g và đương quy 12g.

Thực hiện: Đem các dược liệu sắc thành nước uống.

Nơi mua bán vị thuốc THĂNG MA đạt chất lượng ở đâu?

Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc THĂNG MA ở đâu?

THĂNG MA là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.

Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang  không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.

Vị thuốc THĂNG MA được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn.

Giá bán vị thuốc THĂNG MA tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang : 280.000vnd/kg

Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.

+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: 2/76 Trung Văn Nam Từ Liêm Hà Nội