Nội dung bài viết
Tên gọi quán chúng:
Tên khác: Hoạt thuỷ quán chúng, Lưỡi hái,
Tên khoa học: Cyrtomium fotunei J.Smi. Họ khoa học: Họ Dương Xỉ (Polypodiaceae).

Cây quán chúng:
Mô tả:
Đây là loại cây thân thảo sống nhiều năm. Chiều cao trung bình từ 30 – 70cm. Cây có thân rễ mọc đứng màu nâu phủ kín, lá non mọc thành túp cuống dài 5-20cm khía sâu, có vảy. Thân rễ mang lá lược tập trung thành tán, mỗi lá lược có phiến kép hình lông chim. Lá dài khoảng 15-30cm. Gồm từ 21 đến 30 lá lông chim mọc so le với nhau, hình lưỡi hái, ngoài mép có khía răng cưa. Phía mặt bên dưới của lá rải rác từ 3 – 4 hàng ổ túi bào tử, áo của ổ túi hình khiên. Bào tử hình trái xoan và có màu vàng nâu.

Thu hái, sơ chế:
Mùa hè được coi là khoảng thời gian lý tưởng để thu hoạch loại thảo mộc này. Người ta sẽ đào cả cây lên, thu lấy phần thân rễ, đem rửa sạch đất cát, cắt bỏ các bộ phận không cần thiết: thân trên, rễ con, sau đó đem đi phơi hặc sấy khô. Việc sấy khô sẽ giúp kéo dài thời gian bảo quản của quán chúng. Đến khi dùng, người bệnh sẽ đem thuốc đi ngâm nước nóng cho mềm ra, thái mỏng sắc uống hoặc tán bột. Trong một vài trường hợp thuốc sẽ được đem đi sao cháy trước khi dùng.
Bộ phận dùng:
Thân rễ ( Rhizoma Cyrtomii Fortunei)

Vị thuốc quán chúng:
Mô tả dược liệu:
Củ to, khô ngoài nâu đen, trong nâu vàng, sạch bẹ, không mốc là tốt.
Bào chế:
Theo Trung Y: Lấy rễ cắt bỏ rễ con, ngâm nước rửa sạch, thái lát, phơi râm cho khô dùng. Cũng có khi dùng tươi gọi là ‘Hoạt thuỷ quán chúng’ trồng ở đất bùn lẫn sỏi đá khi nào dùng thì đào lên rửa sạch thái lát.
Theo kinh nghiệm Việt Nam:
Rửa sạch, thái mỏng phơi khô dùng sống (cách này thường dùng). Sau đó, có thể ngâm rượu uống trị huyết ứ.

Bảo quản:
Dễ mốc. Để nơi khô, ráo, thoáng gió, tránh ẩm, thỉnh thoảng nên phơi.
Thành phần hóa học:
Quán chúng gồm rất nhiều loại, mỗi loại lại có một thành phần hóa học khác nhau. Trong tài liệu y học để lại, thì trong loại thuốc này có các hợp chất cơ bản sau: niixin, filmaron, albaspidin, axit tĩlmaric, chất béo.
Tác dụng dược lý:
Chưa có tài liệu nghiên cứu.
Quán chúng chữa bệnh:
Tính vị quy kinh:
Tính vị: Vị đắng, tính hơi hàn.
Quy kinh: Vào kinh Can và Vị.

Tác dụng:
Thanh nhiệt, tán ứ, giải độc, sát trùng.
Chủ trị:
Giải các độc tà nhiệt thuộc dịch lệ thời khí gây ra, đồng thời trị kiết ly ra máu và băng huyết, khí hư, tẩy sán càng hay.
Cách dùng:
Liều dùng của quán chúng: Ngày dùng 6 đến 12 g. Trong sách cổ nói: những người tỳ hư, vị hàn không thực nhiệt không được dùng.

Bài thuốc:
- Trị phòng bệnh cảm cúm (khi có dịch hoặc mùa bệnh cảm cúm): Quán chúng 14g, Cam thảo 8g, Kinh giới 12g, Tử tô 12g. Sắc uống nóng ngày 1 thang, 3 ngày liền. Nếu nữa tháng sau dịch bệnh vẫn còn, uống tiếp 3 ngày. (Quán Chúng Thang – Nghiệp Phương).
- Trị thận bị lao nhiệt, chân tay sưng cấp: Quán chúng, Can tất, Ngô thù du, Hòe bạch bì, Duyên phấn, Vô di, Hạnh nhân, tán nhỏ, Ngày uống 10-12g/ 3 lần với nước sôi vào lúc đói. (Quán Chúng Tán ).
- Trị thấp nhiệt uẩn kết, lỵ, amip mạn: Ngân hoa 15g, Quán chúng 15g, Nha đởm tử 45g, sao vàng 60g. Tán bột. Nấu sáp cho chảy ra, hòa bột vào trộn đều, làm thành hoàn. Ngày uống 8-12g, lúc bụng dói. Tác dụng: Sát trùng, chỉ lỵ, chỉ huyết. (Nha Đởm Tử Hoàn Phục Phương ).
- Chữa Ký sinh trùng đường ruột phối hợp các vị thuốc như:
- Chữa giun móc: Quán chúng dùng với Phỉ tử và Tân lang. Mỗi Vị 10g. Sắc uống ngày 1 thang.
- Chữa sán dây: Quán chúng, Lôi hoàn, Tân lang. Mỗi Vị 10-12g. Sắc uống ngày 1 thang.
- Chữa giun kim: Quán chúng, Khổ luyện bì, Hạc sắt. Mỗi Vị 10-12g. Sắc uống ngày 1 thang.
- Chữa xuất huyết do nhiệt biểu hiện như nôn ra máu, chảy máu cam, đi ngoài ra máu và chảy máu tử cung. Quán chúng với Trắc bách diệp, Hạc thảo nha và Tông lư thán. (Kinh Nghiệm Dân Gian).

Nơi mua bán vị thuốc QUÁN CHÚNG đạt chất lượng ở đâu?
Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc QUÁN CHÚNG ở đâu?
QUÁN CHÚNG là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.
Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang không chỉ là địa chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được ngành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.
Vị thuốc QUÁN CHÚNG được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn.
Giá bán vị thuốc QUÁN CHÚNG tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang: gọi tới sdt 0344.198.966 để biết thêm chi tiết.
Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.
+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: số 2 ngõ 76 Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội.