Nội dung bài viết
Nguồn gốc bài thuốc Lương cách tán
Tác giả: Trần Sư Văn
Xuất xứ: Hòa tễ cục phương
Bài thuốc Lương cách tán nguyên bản
Thành phần
Đại hoàng 20 g.
Cam thảo 20 g.
Hoàng cầm 10 g.
Liên kiều 40 g.
Mang tiêu 20 g.
Chi tử 10 g.
Bạc Hà diệp 10 g.
- Cách dùng: Tán bột, mỗi lần dùng 8g, cho vào 7 lá tre, một ít mật, một chén nước sắc còn 7 phần, lọc bỏ bã, uổng nóng sau bữa ăn. Trẻ nhỏ có thể dùng 2g và tuỳ theo tuổi mà gia giảm cho vừa.
- Cách dùng gần đây: Dùng 12 – 24g thuốc, bọc lại, sắc uống. Cũng có thể dùng 12g hoà vào nước nóng mà uống, hoặc làm thành thuốc thang sắc uống.

Công dụng
Thanh nhiệt giải độc, tả hỏa thông tiện.
Chủ trị
Trị nhiệt tà đốt mạnh ở trung tiêu và thượng tiêu, buồn phiền vật vã, miệng khát, mắt đỏ, môi khô, miệng lưỡi mọc mụn, vùng ngực phiền nhiệt, họng đau, thổ huyết, nục huyết, đại tiện bí, nước tiểu đỏ và chứng cấp kinh ở trẻ nhỏ.
Phân tích bài thuốc
Bài thuốc dùng Liên kiều, Chi tử, Hoàng cầm có tính khổ hàn để tiết nhiệt ghép chung với Đại hoàng, Mang tiêu để tả thực công hạ, khu tà nhiệt theo đường đại tiện mà ra, trừ táo thực ở trung tiêu, dùng Bạc hà có tính tân lương để xua tan uất nhiệt ở Thượng tiêu. Vì vậy, bài này tuy dùng Đại hoàng, Mang tiêu có tác dụng tả hạ thông tiện thuộc phạm vi ở phương pháp tả hạ, nhưng phân tích cách ghép vị thuốc và tỷ lệ liều lượng thì mục đích chủ yếu của bài thuốc này là thanh nhiệt tả hỏa. Còn việc tả hạ thông tiện chỉ là để tiết hết tà ra ngoài nên lấy tên là Lương cách tán.

Gia giảm
Hiện nay lúc chữa bệnh viêm túi mật cấp tính, sỏi mật thường lấy bài này làm cơ sở để gia giảm.
- Khi thấy hoàng đản thì gia Nhân trần, Uất kim.
- Ngực hông đau chướng gia Sài hồ, Xuyên luyện tử, Diên hồ sách
- Lúc bị sỏi mật thì gia Kim tiền thảo, Hổ trượng, Chỉ thực (xác).
- Ngoài ra bị viêm não, viêm màng não cấp tính thấy đại tiện bí, buồn bực, cũng có thể từ bài thuốc này làm cơ sở gia Đại thanh diệp, Bản lam căn, Bồ công anh để thanh nhiệt, tả hỏa, giải độc.
Ứng dụng thực tế
Số liệu thực tế trong hiệu quả điều trị
- Trị amiđan viếm cấp : Đổi dạng thuốc tán thành thang, sắc uống. Trị 32 ca amiđan viêm cấp ở trẻ nhỏ. Kết quả: 30 ca khỏi, còn 2 ca, vì bị nôn mửa (không uống thuốc thang được), chuyển sang dùng thuốc tây (Chiếu Giang trung y tạp chí 3, 1987).
- Trị niêm mạc họng bị nhiệt cấp: Dùng bài ‘Lương cách tán’, bỏ Cam thảo, Mật, thêm Ngân hoa, sắc uống. Trị 32 ca. Kết quả: Khỏi tất cả. Thời gian uống: có 5 ca chỉ uống 1 thang đã khỏi, 15 ca uống 2 ngày, 6 ca uống 3 ngày, 5 ca uống 4 ngày, 1 ca uống 5 ngày. Trung bình uống 4-8 ngày (Tân trung y 3, 1990).
- Trị viêm phổi thuỳ: Dùng bài ‘Lương cách tán’, bỏ Trúc diệp, Mật, thêm Lô căn (tươi), Hạnh nhân, Xuyên bối mẫu, Qua lâu. Kết quả: Sau khi uống thuốc, đại tiện được nhiều lần, phân nước hôi. Hôm sau, thân nhiệt hạ xuống còn 38°c, ngực bớt đau. Đến ngày thứ 3, thân nhiệt và lượng bạch cầu trở lại bình thường, đờm màu trắng. Đến ngày thứ 6, khỏi bệnh (Thiên Tân y dược 2, 1977).
- Trị giãn Phế quản khạc ra máu : Trị 30 ca, trong đó đa số bị khạc ra máu. Dùng ‘Lương cách tán’, thêm Thiến thảo căn, Bạch mao căn, Bạch cập. Ngực đầy trướng, thêm Chỉ xác; ngực đau, thêm Qua lâu bì; khó thở, thêm Tô tử; đờm nhiều, thêm Quất hồng, Bán hạ, Đởm nam tinh; ho đờm có mủ, thêm Ngư tinh thảo, Lô căn, Ý dĩ nhân, Cát cánh; đờm ít, lưỡi đỏ, rêu lưỡi ít, bỏ Phác tiêu, Đại hoàng, thêm Sinh địa, Sa sâm, Bối mẫu, Mạch môn, Nguyên sâm, Đơn bì, Bách bộ. Kết quả: Khỏi 22, đỡ 6, không khỏi 2 (Trung Tây y kết hợp tạp chí 5, 1985).
- Trị viêm xoang mũi mạn: Dùng ‘Lương cách tán’ thêm Cúc hoa, Kinh giới. Kết quả: Sau khi uống 3 thang, đỡ đau đầu, bớt chảy nước mũi. Sau đó gia giảm uống tất cả 12 thang, khỏi bệnh (Sơn Tây trung y 5, 1986)
Lưu ý khi sử dụng
- Khi dùng cần phải chọn lựa loại thuốc tốt bài thuốc mới có hiệu quả
- Cam thảo phản với vị Hải tảo, Hồng đại kích, Cam toại và Nguyên hoa, gặp nhau sẽ sinh phản ứng nguy hiểm, trừ trường hợp đặc biệt phải xem xét thật kỹ mới dùng
- Đại Hoàng là thuốc hạ mạnh, kỵ thai, phụ nữ có thai không nên dùng
Tham khảo mua bán bài thuốc
(Chương trình dành riêng cho đồng nghiệp giúp mua được bài thuốc đủ vị và chất lượng tốt)
Bài thuốc Lương cách tán gồm các vị thuốc là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn, và được ngành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng theo chuẩn Dược điển Việt Nam.
Giá bán Bài thuốc Lương cách tán (Tiêu chuẩn dược điển Việt Nam) tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang:gọi 0344.198.966 để báo giá.
Tùy theo thời điểm, giá bán có thể thay đổi.
Cách thức mua:
+Trước khi mua khách hàng nhất thiết phải có sự tư vấn của của các bác sỹ hoặc lương y, hoặc gọi 0344.198.966 để được chúng tôi khám bệnh trước khi dùng thuốc.
+Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: số 2 ngõ 76 Trung Văn, Nam Từ Liêm, Hà Nội.
+Mua trực tuyến: Thuốc được chuyển qua đường bưu điện, khi nhận được thuốc khách hàng mới phải thanh toán ( gọi 0344.198.966 – Hỗ trợ phí vận chuyển khi mua từ 1,5 triệu vnđ trở lên).
+Tuỳ theo nhu cầu của khách hàng, Chúng tôi có thể bào chế bài thuốc này thành thuốc sắc sẵn vô trùng, thuốc hoàn tán, thuốc cô đặc…