Nội dung bài viết
1. Tên gọi
– Tên khác: Đỗ hồng hoa, Hồng lam hoa, Hồng hoa thái, Kết hồng hoa, Mạt trích hoa,Tạng hồng hoa, Sinh hoa, Trích hoa, Hồng lan hoa, Đơn Hoa, Thạch sinh hoa, Lạp hồng hoa, Tiền bình hồng hoa, Nguyên hồng hoa, Tây tạng hồng hoa, Dương hồng hoa, Hoàng lan hoa (theo Trung Quốc Dược Học Đại Từ Điển Cây Rum)
– Tên khoa học: Carhamus tinctorius L.
– Họ khoa học: Cúc (danh pháp khoa học: Asteraceae).
2. Cây Hồng hoa
– Mô tả cây thuốc
+ Hồng hoa được biết đến là một loại cây thuốc quý. Cây thảo mọc thẳng có chiều cao hơn 1m. Thân cây nhẵn, có vạch dọc, phía trên có phân cành. Cây có lá mọc so le với nhau, chúng hầu như không có cuống, bẹ. Đầu lá chót nhọn như gai, mép lá có nhiều răng cưa nhọn nhưng không đều. Lá có màu xanh sẫm, mặt lá trơn, gân chính giữa của lá lồi cao.
+ Cây có hoa màu đỏ cam mọc thành cụm. Cụm hoa chứa nhiều hoa nhỏ gộp lại thành gù hình cầu rất đẹp. Hoa thường mọc ở ngọn và chót cành. Lá bắc của cây có nhiều gai. Hoa có ống dài hình tên, phần trên của hoa có 5 cánh đỏ, ở giữa là hoa cái có nhụy vàng. Kết quả vào dưới ống. Quả xuất hiện với hình trứng có 4 cạnh lồi. Tháng 6 đến tháng 8 là mùa hoa, tháng 8 đến tháng 9 là mùa quả.
– Phân bố
+ Giống Hồng hoa quý và tốt nhất là Hồng hoa Tây Tạng. Hồng hoa còn được trồng ở các nước Trung Quốc, Ấn Độ, Ai Cập, Đức, Pháp, Nhật…
+ Tại Trung Quốc: Hồng hoa trồng ở vùng Tứ Xuyên, Hà Nam, An Huy là giống tốt nhất. Những thứ ở Vân Nam là nhì.
+ Ở Việt Nam, cây trước đây được trồng nhiều ở tỉnh Hà Giang.
– Thu hái, sơ chế
Đầu mùa hè, khi hoa đang nở, cánh hoa đang chuyển từ vàng sang đỏ thì bắt đầu thu hái, để nơi thoáng gió và nơi có ánh nắng cho khô, hoặc phơi trong râm cho khô là được. Không nên phơi trực tiếp ngoài nắng để khỏi biến màu.
– Bộ phận dùng
Hoa (Flos Carhami).
3. Vị thuốc Hồng hoa
– Mô tả vị thuốc
+ Cánh hoa dạng ống nhỏ dài, khô teo lại như tơ, mút trước xẻ 5 thùy, phiến thùy hình dải hẹp, dài chừng 6,5mm, toàn thể dài hơn 13mm, bên ngoài biểu hiện màu hồng hoặc hồng tím, nhị đực màu vàng nhạt, hợp ôm lại thành dạng ống, ở chính giữa có trụ đầu ló ra màu nâu nhạt, chất nhẹ xốp, có mùi thơm đặc biệt. Hồng hoa có ở tỉnh Hà Tây gọi là ‘Hoài hồng hoa’ rất tốt, cánh hoa dài, màu hồng tím, loại xản xuất ở Tứ xuyên gọi là Xuyên hồng hoa có màu tím, hơi ẩm vàng, trước đây dùng làm thuốc để nhuộm, hiện nay rất thông dụng.
+ Tạng hồng hoa hay Tây tạng hồng hoa, phần dùng làm thuốc là hoa trụ khô, phần nhiều tập hợp thành dạng khối tròn rời, màu hồng đậm, đơn thể hoa trụ nhỏ mà dài, trụ đầu tam hoa, hơi dẹt, mút trước hơi phình lớn, biểu hiện dạng loa kèn, dài chừng 6-10mm, bên ngoài biểu hiện màu hồng đậm, đầu trơn hơi sáng, có mùi thơm đặc biệt, nhai nhổ ra thấy màu hồng tranh. Tạng hồng hoa thu hái vào tháng 9-10.
– Bào chế
+ Sau khi thu hái, để dược liệu ở những nơi thông thoáng, có nhiều gió và có ánh nắng cho khô. Người dùng có thể phơi dược liệu dưới bóng râm. Không nên phơi được liệu dưới trời nắng gắt hoặc để dược liệu tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng. Điều này sẽ giúp chúng tránh bị đổi màu.
+ Trước khi phơi dược liệu, loại bỏ đài hoa, người dùng chỉ nên giữ lại cánh hoa sau đó gói lại từng bánh để phơi khô. Hoặc thực hiện giã nát dược liệu, vắt thành miếng bánh phơi khô. Loại này được gọi là Tiền bính. Tán hồng hoa là loại chỉ phơi khô để dùng nhưng không đóng bánh.
– Bảo quản
Dược liệu rất dễ đổi màu, dễ hút ẩm và hay vụn mốc. Do đó người dùng cần để chúng tại những nơi khô ráo, thoáng mát. Đồng thời để dược liệu trong thùng kín và có lót chất hút ẩm.
– Thành phần hóa học
+ Hồng hoa chứa rất nhiều thành phần hóa học quan trọng như: benzene, verbenone, ethyl acetate, decanal, nonanal, 2-hexanol, 3-hexanol, 2-hexenal,….
+ Ngoài ra phần hoa có 2 màu chính đó là màu vàng và đỏ. Màu đỏ chính là carthain và không tan trong nước có hàm lượng 0,3 đến 0,6%. Màu vàng thì tan trong nước.
+ Dầu của hồng hoa giàu glycerid của các axit béo không trung hòa chứa hàm lượng lên đến 90%. Hạt của hồng hoa chứa 12 đến 15% protein và 20 đến 30% dầu.
– Tác dụng dược lý
+ Làm tăng co bóp tử cung một cách rõ rệt. Nếu sử dụng liều lượng nhỏ, dược liệu sẽ làm cho tử cung co bóp đều. Nếu sử dụng liều lượng lớn, dược liệu sẽ làm cho tử cung co bóp tăng nhiệt. Đôi khi làm rung cơ tử cung. Đối với tử cung của các loài động vật có thai, việc sử dụng dược liệu sẽ làm tăng co bóp tử cung một cách rõ ràng
+ Có tác dụng tạo ra hưng phấn trong một thời gian ngắn đối với cơ trơn của ruột
+ Giúp hạ áp: Dược liệu làm tăng lưu lượng máu dinh dưỡng đến cơ tim. Đồng thời làm tăng lưu lượng máu đến động mạch vành trong thí nghiệm với chó đang được gây mê
+ Tác động và ức chế sự ngưng lặp tiểu cầu
+ Trong thí nghiệm với chó và chuột bạch lớn, dược liệu có tác dụng phòng ngừa nhồi máu cơ tim diễn ra trên mô hình thắt động mạch vành của chó. Gây thiếu máu cơ tim ở chuột bạch lớn.
4. Hồng hoa chữa bệnh
– Tính vị, quy kinh
Vị cay, Tính ấm. Quy vào 2 kinh Tâm Can.
– Tác dụng
Hoạt huyết khu ứ thông kinh.
– Chủ trị
Bế kinh, kinh ứ trệ, ứ đau do chấn thương, sản dịch sau sinh không xuống được, đau do ứ huyết, đau bụng kinh, các chứng trưng hà tích tụ…
– Cách dùng – liều lượng
+ Cách dùng: Cây hồng hoa có thể được dùng sống hay sắc lấy nước uống để dưỡng huyết đều được. Ngoài ra, có thể mang dược liệu đi tẩm rượu với tác dụng hoạt huyết, phá huyết.
+ Liều dùng: Từ 3 đến 10g/ngày.
– Kiêng kị
Phụ nữ có thai, kinh nguyệt nhiều cấm dùng.
– Lưu ý khi dùng
+ Hồng hoa là vị thuốc giúp sức cho những vị thuốc bổ huyết, nếu dùng thì chỉ dùng ít thôi, vì dùng nhiều thì có tác dụng điều huyết mà dùng nhiều quá thì có tác dụng hành huyết, tiêu huyết, nếu dùng quá nhiều thì có tác dụng phá huyết, huyết không ngưng lại thì nguy. Hồng hoa nhập vào can kinh, tiêu ứ huyết, làm cho huyết trơn, nhuận táo, tiêu nhọt, sưng đau, giảm đau (Dụng Dược Pháp Tượng)
+ Hồng hoa có tác dụng hoạt huyết mà lại nhuận táo, làm cho khỏi đau, tiêu tan được những chỗ sưng đau, khỏi tê bại và thông lợi được kinh mạch (Bản Thảo Cương Mục).
+ Hồng lam hoa là một vị thuốc chính về những môn thuốc hành huyết, nhưng chính ra nó chữa cho những người sản hậu bị chứng huyết vậng xuất hiện các triệu chứng cấm khẩu, bất tỉnh nhân sự bỏi vì ác huyết chưa tiêu xuống được nên đưa ngược trở lên nhập vào tâm làm cho đến nỗi hôn mê không nói được, mục đích dùng Hồng hoa là cho nhập vào tâm, can làm cho ác huyết phải đi xuôi xuống, thì chứng vậng, xoàng đầu, chóng mặt, cấm khẩu tự nhiên khỏi cả. Cũng có trường hợp trong bụng đau như thắt, là bởi ác huyết chưa tiêu hết, người sản phụ bị thai chết lưu, nếu không có thuốc hành huyết hoạt huyết thì lầy gì mà đưa nó xuống. Vây thì vị Hồng hoa có hay trục được ứ huyết, phải có những thứ được trục đi thìhuyết mới thông thương lưu lợi được, vì thế cho nên chứng đau quặn thắt ở bụng hay thai chết lưu trong bụng dĩ nhiên phải dùng tới Hồng hoa để trục ra. Lại như những vị thuốc có độc, có khi hại đến huyết phận thì vị Hồng hoa cũng ở trong đội ngũ thuốc hành huyết, tất nhiên nó làm cho huyết phải hoạt động lên thì những độc kia phải giải tán ngay (Bản Thảo Kinh Sơ).
+ Khi thu hái Hồng hoa, vào lúc thời kỳ hoa đã nở rồi, hàng sáng lựa những hoa mới hái, đừng dùng hoa đã rụng, chỉ dùnghoa vừa mới nở màu nó vàng không nên lấy vội, cho tới khi nào biến ra màu đỏ tươi mới nên hái. Ngọn của cây Hồng hoa có thể ăn được, nhưng nó kỵ Trầm hương, Xạ hương. Để ý rằng, dùng nó để nhuộm màu áo, nếu bôi Trầm hương hoặc Xạ hương vào hoặc bỏ vào túi cho thơm thì lập tức màu đỏ ấy sẽ biến màu ngay (Đạo Hòa Bản Thảo).
+ Lá Hồng hoa như lá của cây Lam vì có hoa đỏ nên gọi là Hồng lam hoa vả lại người ta thấy trong “Khai bửu bản thảo” gọi là Hồng hoa, tính khí cay ấm, chủ trị đượcchi những phụ nữ sau khi sinh mà có chứng huyết vậng, cấm khẩu, ứ huyết, sản dịch không dứt, đau thắt ruột, thai chết lưu, chứng đau bụng. Vì sắc của nó rất đỏ, thể chất nhẹ nhàng cho nên có tác dụng sơ thôngdong ruỗi dễ dàng, nhập vào huyết phận để sơ thông kinh lạc, đó là một trong những vị thuốc qúy về sự hành trệ và hoạt huyết (Tuỳ Tức Cư Ẩm Thực Phổ).
+ Hồng hoa tính giải được đậu độc, tiêu tan được chỗ sưng tấy, sản hậu huyết vậng, ứ huyết đau bụng, khi dùng nên pha vào một chút Đồng tiện nhưng nên nhớ chớ dùng quá nhiều mà huyết đi mãi không thôi, có khi làm cho huyết ngược lên trên, điều này không thể nói là không biết hay không chịu nhớ là điều nguy hiểm. Kể học giả phải để tâm nghiên cứu rộng tìm những lời bàn bạc thật chính xác thì ngày mỗi tiến tới chỗ tinh vi (Bản Kinh Phùng Nguyên).
– Bài thuốc
+ Chữa thối tai chảy nước vàng
- Bài thuốc 1: Sử dụng 3,5 chỉ hồng hoa, và 5 chỉ bạch phàn thứ khô và tán thành dạng bột mịn. Vệ sinh tai sạch sẽ rồi cho thuốc bột này vào lỗ tai. Với trường hợp không có hồng hoa tươi thì có thể dùng cành hay lá để thay thế.
- Bài thuốc 2: Sử dụng 1 lượng hồng hoa và chia đều thành 4 phần bằng nhau. Tiến hành nấu sôi với 1 bát rượu và uống ngay khi còn ấm.
+ Bài thuốc điều trị kinh nguyệt không thông
Dược liệu: Hồng hoa, ngưu tất, đương quy, sinh địa, diên hồ sách, xích thược, ích mẫu, xuyên khung với liều lượng bằng nhau. Tổng cộng từ 3 – 4 lượng.
Thực hiện: Đem tất cả các vị thuốc đem đi rửa sạch với nước muối rồi cho vào nồi. Sắc chung với khoảng 1 lít nước lọc cho đến khi còn khoảng 300ml thì ngưng. Chia thuốc thành 3 lần uống trong ngày. Nên uống khi thuốc còn ấm nóng.
+ Điều trị hành kinh đau bụng
Dược liệu: 3 chỉ hồng hoa, 200ml rượu trắng.
Thực hiện: Cho dược liệu vào nồi và sắc chung với rượu trên lửa nhỏ. Đến khi lượng rượu vơi đi 1 nửa thì tắt bếp. Chia thuốc đã sắc thành 3 lần uống/ngày.
cây hồng hoa chữa bệnh gì
Có thể sử dụng dược liệu hồng hoa trong các bài thuốc trị đau bụng kinh, thống kinh…
+ Điều trị sưng tấy do chấn thương ngoại khoa
- Bài thuốc 1: Chuẩn bị 10g hồng hoa, 10g đào nhân, 10g sài hồ, 10g đương quy, 10g đại hoàng. Đem rửa sạch tất cả được liệu này với nước muối rồi cho vào nồi. Thêm vào nồi 300ml rượu và 300ml nước rồi sắc đến khi còn phân nửa. Chia làm 3 lần uống, mỗi ngày chỉ dùng 1 thang thuốc duy nhất.
- Bài thuốc 2: Cần có 120g hồng hoa, 120g đào nhân, 120g đương quy, 240 chi tử. Rửa thạch các dược liệu này với nước muối rồi đem phơi héo dưới bóng râm. Sau đó tán thành bột mịn. Khi cần lấy 1 lượng bột thuốc vừa đủ đem trộn với giấm rồi đun nóng. Chờ cho hỗn hợp vừa ấm thì dùng đắp tại chỗ sưng đau.
+ Điều trị bệnh loét dạ dày tá tràng
Dược liệu: Chuẩn bị 60g hồng hoa và 12 quả đại táo.
Thực hiện: Rửa sạch dược liệu rồi đem cho vào nồi sắc chung với 300ml nước lọc. Đun trên lửa nhỏ đến khi lượng nước vơi còn khoảng 150ml thì ngưng. Sau đó lọc lấy phần nước bỏ phần cái. Hòa 60ml mật ong vào nước thuốc rồi uống khi còn ấm.
+ Điều trị thống kinh
Dược liệu: Chuẩn bị 1,5 chỉ hồng hoa, 3 chỉ diên hồ sách, 1 chỉ xuyên khung, 3 chỉ đương quy, 3 chỉ hương phụ.
Thực hiện: Rửa sạch các dược liệu đã chuẩn bị với nước muối rồi cho vào nồi sắc lấy nước để uống. Nên sử dụng trước khi hành kinh.
+ Điều trị đau tại chỗ do chấn thương
Dược liệu: Chuẩn bị 3 chỉ hồng hoa, 3 chỉ đào nhân, 3 chỉ đương qui, 3 chỉ sài hồ, 2 chỉ đại hoàng.
Thực hiện: Các dược liệu đã chuẩn bị đem rửa sạch với nước muối rồi cho vào nồi. Sắc chung với 150ml nước lọc cùng 150ml rượu. Chỉ sử dụng mỗi ngày 1 thang duy nhất.
+ Điều trị ban sởi
Dược liệu: Cần có 1,5 chỉ hồng hoa, 1,5 chỉ hoàng liên, 3 chỉ từ hảo, 2 chỉ đương qui, 3 chỉ đại thanh diệp, 3 chỉ cát căn, 3 chỉ liên kiều, 8 phân cam thảo.
Thực hiện: Rửa sạch tất cả các nguyên liệu trên rồi đem cho vào nồi. Tiến hành sắc chung với 1 lít nước lọc đến khi nước rút xuống còn 1/3. Mỗi ngày chỉ sử dụng 1 thang thuốc duy nhất.
+ Điều trị sưng tấy do té ngã
Dược liệu: Cần chuẩn bị 4 lượng hồng hoa, 4 lượng đào nhân, 4 lượng lương quy vĩ, 8 lượng chi tử.
Thực hiện: Các vị thuốc đem rửa thật sạch rồi để ráo. Sau đó tiến hành phơi khô dưới bóng râm và đem tán thành bột mịn. Khi bị sưng tấy do té ngã chỉ cần lấy 1 ít thuốc bột đem trộn với giấm và đun nóng. Có thể chia thuốc ra để đắp ngay tại vị trí gặp tổn thương.
+ Điều trị cổ họng sưng tắc nghẹn
- Bài thuốc 1: Cần chuẩn bị 10g hồng hoa tươi rồi đem rửa sạch với nước muối. Tiếp đến giã nát dược liệu và chắt lấy nước, loại bã. Có thể uống thuốc từ 1 – 2 lần/ngày.
- Bài thuốc 2: Cần có 10g hồng hoa đem rửa thật sạch ròi cho vào nồi sắc với 500ml nước lọc. Đun trên lửa nhỏ đến khi lượng nước chỉ còn phân nửa. Chia thuốc ra thành 3 lần uống/ngày. Dùng liên tục trong khoảng từ 2 – 3 ngày.
********************
Nơi mua bán vị thuốc HỒNG HOA đạt chất lượng ở đâu?
Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc HỒNG HOA ở đâu?
HỒNG HOA là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.
Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.
Vị thuốc HỒNG HOA được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn.
Giá bán vị thuốc HỒNG HOA tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang 840.000vnd/Kg
Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.
+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: 2/76 Trung Văn Nam Từ Liêm Hà Nội
+ Mua trực tuyến: Thuốc được chuyển qua đường bưu điện. Khi nhận được thuốc khách hàng thanh toán tiền COD.