Nội dung bài viết
Tên gọi
- Tên khác: Hạt tiêu, Cây tiêu ăn, cây hồ tiêu, cây cổ nguyệt, bạch xuyên, cây hắc xuyên, bạch cổ nguyệt
- Tên khoa học: Piper Nigrum L.
- Họ: Hồ tiêu (danh pháp khoa học: Piperaceae).

Cây Hồ tiêu
Mô tả cây thuốc
Hồ tiêu là loại dây leo sống lâu năm. Thân nhẵn không mang lông, hóa gỗ bám vào cây chủ bằng rễ. Rễ của nó có 3 loại: rễ cái, rễ phụ, rễ bám với nhiệm vụ giúp cây bám chắc vào đất và hấp thụ chất dinh dưỡng.
Thân Tiêu mọc cuốn, có thể cao tới 10m. Trên thân có 2 loại nhánh: một loại mang quả, một loại dinh dưỡng. Các nhánh đều xuất phát từ kẽ lá, trên nhánh mang những rễ móc đính cây vào giá tựa.
Lá Tiêu là loại lá đơn, mọc so le. Hình dáng của nó như lá trầu không, nhưng dài và thuôn hơn. Cụm hoa đối diện với lá. Hoa tự hình gié, dài từ 7 – 12 cm, gồm 20 – 60 hoa xếp thành hình xoắn ốc. Tuy không có bao hoa nhưng được bao bởi nhiều lá bắc.
Quả Tiêu là dạng quả mọng không cuống, hình cầu. Có chừng 20-30 quả trên một chùm Quả lúc đầu màu xanh lục, sau có màu vàng, khi chín có màu đỏ. Mỗi quả chỉ có một hạt duy nhất. Hạt Tiêu tròn, cứng, có mùi thơm, rất cay, đường kính tầm 4 – 8mm. Thời gian từ khi ra hoa đến khi quả chín khoảng 7 – 10 tháng.

Phân bố
Cây tiêu được trồng ở nhiều nơi trên thế giới như Trung Quốc, Ấn Độ, Malaysia, Thái Lan hay Việt Nam. Đây là loại cây công nghiệp có giá trị kinh tế cao nên được trồng với diện tích lớn ở nhiều tỉnh thành nước ta như. Có sản lượng thu hoạch tiêu nhiều nhất phải kể đến các tỉnh như Đồng Nai, Bà Rịa Vũng Tàu, Quảng trị, Đắk Lắk…
Thu hái, sơ chế
- Hồ tiêu được thu hoạch mỗi năm một lần.
- Muốn có hồ tiêu đen, người ta hái quả vào lúc xuất hiện một số quả đỏ hay vàng trên chùm, nghĩa là lúc quả còn xanh; những quả còn non quá chưa có sọ rất giòn, khi phơi dễ vỡ vụn, các quả khác khi phơi vỏ quả sẽ săn lại, ngả màu đen.
- Muốn có hồ tiêu trắng (hay hồ tiêu sọ), người ta hái quả lúc chúng đã thật chín, bỏ vỏ, sau đó lấy chân đạp loại vỏ ngoài hoặc cho vào rổ, ngâm dưới nước chảy 3-4 ngày, đạp loại vỏ đen rồi phơi khô. Loại này có màu trắng ngà hay xám, ít nhăn nheo và ít thơm hơn (vì lớp vỏ chứa tinh dầu đã mất) nhưng cay hơn (vì quả đã chín).
Bộ phận dùng
Quả
Vị thuốc Hồ tiêu
Mô tả vị thuốc
Quả hình cầu, đường kính 3,5 mm đến 5 mm. Mặt ngoài màu nâu đen, có nhiều vết nhăn hình mạng lưới nổi lên. Đầu quả có vết của vòi nhụy nhỏ hơi nổi lên, gốc quả có vết sẹo của cuống quả. Chất cứng. Phần thịt quả có thể bóc ra được. Vỏ quả trong màu trắng tro hoặc màu vàng nhạt; mặt cắt ngang màu vàng nhạt. Quả có chất bột, trong có lỗ hổng nhỏ là vị trí của nội nhũ. Mùi thơm, vị cay.

Bảo quản
Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát. Thông thường hạt tiêu trắng sẽ có thời hạn sử dụng ngắn hơn tiêu đen do đã trải qua một quá trình ngâm nước và chế biến phức tạp.
Thành phần hóa học
- Vỏ ngoài chứa 1,2 – 3,5% tinh dầu ở tiêu đen, 1,2 – 2,5% ở tiêu trắng. Gồm các terpen (phellandren pinen, limonen) nên có mùi thơm và vị dịu.
- Alkaloid trong hồ tiêu chiếm 2-5% trong đó chủ yếu là piperin (chiếm 90-95%) có vị cay. Piperin khi thủy phân sẽ cho piperidin và acid piperic. Chavicin là đồng phân của piperin có vị cay, khi thủy phân sẽ cho piperidin và acid chavicic. Còn một lượng nhỏ các chất piperettin, piperylin và piperolein A, B ít cay hơn.
- Ngoài ra trong hồ tiêu còn có cubelin không cay, chất béo và tinh bột.
Tác dụng dược lý
- Đối với hệ tiêu hóa: Hoạt chất Piperin trong hạt tiêu có giúp tăng khả năng hấp thu chất dinh dưỡng của ruột non. Đồng thời kích thích dạ dày tiết ra nhiều axit hydrochloric thúc đẩy quá trình tiêu hóa, cải thiện các vấn đề như ăn lâu tiêu, trướng bụng, đầy hơi, táo bón, đau bụng.
- Giảm cân: Các chất có trong lớp vỏ hạt tiêu giúp cơ thể đốt cháy lượng calo dư thừa, tăng bài tiết mồ hôi, đào thải độc tố và nước dư thừa thông qua đường tiết niệu. Sử dụng một ít vỏ ngoài của hạt tiêu đen trước khi tập luyện thể thao sẽ làm tăng hiệu quả đốt cháy tế bào mỡ dư thừa.
- Tác dụng kháng khuẩn: Hạt tiêu có tác dụng kháng khuẩn cao nên giúp chống nhiễm trùng ở đường hô hấp, đường tiêu hóa, giảm sưng viêm khớp, khắc phục các vấn đề về răng lợi như sâu răng, viêm nướu…
- Đối với hệ thần kinh: Chất Piperin làm tăng lượng serotonin được sản xuất trong não bộ. Chất này giúp cải thiện tâm trạng, giảm căng thẳng, mệt mỏi.

Hồ tiêu chữa bệnh
Tính vị, quy kinh
Tính vị: Vị cay, tính đại ôn, không độc
Quy kinh: Phế, Tỳ, Vị, Đại trường
Tác dụng
Ôn trung tán hàn, kiện vị chi thống.
Chủ trị
Vị hàn gây nôn mửa, tiêu chảy đau bụng và khó tiêu, chán ăn.
Cách dùng – liều lượng
Dùng 2 – 4 g/ngày. Có thể dùng dược liệu dưới dạng thuốc sắc, tán bột, làm hoàn hay ngâm rượu tùy theo mục đích điều trị.
Kiêng kị
Âm hư, hỏa vượng, trĩ, táo bón không nên dùng.
Bài thuốc

- Điều trị bệnh phong thấp
Lấy hạt tiêu, hoa hồi và minh thạch lượng bằng nhau. Tất cả nghiền nhỏ, trộn với ít nước xoa bóp vào chỗ đau.
- Trị trẻ em tiêu chảy
Lấy 1 – 2 hạt tiêu trắng tán bột bỏ vào rốn của trẻ em dùng băng dính dán lại 24giờ thay một lần, có thể dùng 2 – 3 lần.
- Điều trị bệnh viêm khớp
Lấy hạt tiêu tán bột, trộn chung với dầu nóng đem thoa trực tiếp lên các khớp bị viêm mỗi ngày 2 lần.
- Trị quai bị
Bột Hồ tiêu 0,5 – 1g trộn với bột mì trắng 5 – 10g, trộn với nước nóng thành dạng hồ cho vào gạo đắp lên chỗ đau, dán băng keo mỗi ngày thay 1 lần.
- Điều trị chứng thương hàn, dạ dày bị nhiễm khí lạnh
Chuẩn bị 30 cái hạt tiêu, 2g hươu xạ và 200ml rượu trắng. Đem 2 vị thuốc sắc chung với rượu cho cạn còn 100ml. Gạn ra uống khi thuốc còn nóng.
- Chữa ho kéo dài
Dùng 2 quả thận sơ chế sạch sẽ, thái miếng. Đem thận nấu chung với 6 hạt tiêu lấy nước uống.
- Chữa sưng viêm lợi
Lấy 1/2 thìa cà phê bột hạt tiêu trộn chung với 1/2 thìa cà phê muối ăn, thêm vào ít nước, quậy đều. Bôi hỗn hợp vào chỗ lợi bị viêm
- Trị buồn nôn nhiều ngày không dứt
Dùng 1 gam bột hạt tiêu 30g, gừng sống thái lát sấy khô, nghiền thành bột. Hai thứ trộn đều rồi cho vào 200ml. nước sắc còn 100ml. Chia uống 3 lần trong ngày lúc nước còn ấm.
- Trị đại tiện bí, đau, trướng bụng
Hồ tiêu 21 hạt đập dập, nước 200ml, sắc còn 100ml. bỏ bã rồi cho vào 20g mang tiêu. Sắc uống.
- Chữa thiếu canxi dẫn đến co rút
Dùng 20 hạt tiêu và 2 cái vỏ trứng gà ta. Đem sao vàng, tán bột trộn chung với nhau. Sau đó chia thành 14 phần gói riêng. Mỗi ngày lấy 1 gói pha với nước ấm uống.
- Chữa cước tay chân do thời tiết lạnh
Lấy 1 phần hạt tiêu đem ngâm với 9 phần nước. Để khoảng 1 tuần gạn lấy nước ngâm thoa vào khu vực tổn thương mỗi ngày 1 lần.
- Điều trị sâu răng, đau nhức răng
Kết hợp hạt tiêu với lá lốt lượng bằng nhau. Cả hai nghiền nhỏ, trộn chung với một ít sáp ong rồi vo thành viên to bằng hạt vừng. Khi bị đau nhức răng hoặc sâu răng, lấy 1 viên thuốc nhét ngay vào chỗ đau hoặc kẽ răng bị sâu.
- Điều trị bệnh động kinh
Dùng chiết xuất hạt tiêu với liều lượng trung bình là 150 – 200mg trên 73 ca bị động kinh đã dùng thuốc tây mà không khỏi. Kết quả sau 6 – 2 năm điều trị cho thấy 36 ca có hiệu quả rõ, 34 ca tình trạng bệnh được cải thiện và chỉ có 3 ca là không thấy tác dụng.
- Điều trị bệnh chàm da (eczema)
Tán 10 hạt tiêu thành bột mịn đem đun sôi với 1 lít nước. Để nước nguội còn khoảng 35 độ lấy rửa khu vực bị bệnh mỗi ngày 2 lần.
- Chữa rắn cắn
Lấy bột tiêu rắc vào chỗ vết rắn cắn băng bó lại
Nơi mua bán vị thuốc HỒ TIÊU đạt chất lượng ở đâu?
Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc HỒ TIÊU ở đâu?
HỒ TIÊU là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.
Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.
Vị thuốc HỒ TIÊU được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn.
Giá bán vị thuốc HỒ TIÊU tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang : Gọi 0344198966 để biết chi tiết
Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.
+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: 2/76 Trung Văn Nam Từ Liêm Hà Nội