Hạnh nhân

Hạnh nhân tức là hạt khô của quả của cây Mơ

1. Tên gọi

– Tên khác: Khổ Hạnh nhân, Quang Hạnh nhân, Lão âm tử, Hạnh, Thảo kim đan, Bắc Hạnh nhân…

– Tên khoa học: Semen Pruni Armeniacae.

– Họ khoa học: họ Hoa Hồng (Rosaceae).

2. Cây Hạnh nhân

– Mô tả cây thuốc

Hạnh nhân là hạt khô của cây mơ.

Cây mơ là cây thân gỗ, có chiều cao phát triển tu 4-10 mét, thân cây có đường kính lên đến 30 cm. Các cành non có màu xanh đầu tiên, trở thành tím khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời, sau đó trở thành màu xám trong năm thứ hai. Các lá dài 3-5 inches, với một mép có răng cưa và một cuống lá dai 2,5 cm.

Cây mơ ra hoa vào cuối mùa đông – đầu mùa xuân, thường là cuối tháng 1 hay đầu tháng 2, ra hoa trước khi ra lá. Mỗi hoa có 5 cánh với đường kính khoảng 1–3 cm. Hoa có màu trắng,hoặc có màu hồng hay đỏ sẫm.

Lá mơ mọc sau khi các cánh hoa rụng. Các lá hình ô van nhọn mũi.

Quả mơ hình tròn với đường xoi chạy từ cuống tới chóp quả. Vỏ quả có màu xanh lục khi chưa chín và trở thành màu vàng (hơi đỏ) khi chín. Cùi thịt có màu vàng. Quả chín vào đầu mùa hè, thông thường khoảng tháng 6

– Phân bố

Cây Mơ mọc hoang và được trồng nhiều ở nước ta, nhiều nhất là các tỉnh Hà sơn bình (Mỹ đức), Hà nam ninh (huyện Kim bảng), Thanh hóa, Nghệ an, Hà tỉnh, Trung quốc, Armenia, Nhật bản cũng có cây Mơ.

– Thu hái, sơ chế

Khi quả hạnh nhân chín, phần vỏ bắt đầu nứt thì đó chính là thời điểm thích hợp để thu hoạch.

Hạt hạnh nhân được tách ra từ vỏ quả hạnh nhân cứng, sau đó đem phơi hoặc sấy khô.

– Bộ phận dùng

Hạt

3. Vị thuốc Hạnh nhân

– Mô tả vị thuốc

– Bào chế

+ Hạnh nhân là hạt quả mơ, phơi khô.

+ Khổ hạnh nhân là cho Hạnh nhân vào nước sôi trong ít phút lấy ra ngâm nước lạnh, bỏ vỏ phơi khô.

+ Sao Hạnh nhân là bỏ Khổ Hạnh nhân vào nồi, cho lửa nhỏ sao vàng.

+ Hạnh nhân sương là dùng giấy thấm bọc ép cho lấy hết dầu.

– Bảo quản

Hạnh nhân dễ bị mốc mọt, cần để nơi khô ráo, kín, mát.

– Thành phần hóa học

Chứa amygdalin (amygdalin) khoảng 3%, dầu béo khoảng 50%, và có chứa amygdalin enzyme (emulsin), amygdalin enzyme (amygdalase)

– Tác dụng dược lý

+ Glucosid hạt mơ thủy phân cho cyanhydric acid có tác dụng ức chế nhẹ trung khu hô hấp vì thế giảm ho suyễn.

+ Benzaldehyde có thể ức chế chức năng tiêu hóa của pepsin, dầu hạnh nhân có tác dụng nhuận tràng.

+ Khổ hạnh nhân có tác dụng chống ung thư (các thí nghiệm chưa nhất trí).

+ Thuốc có tác dụng ức chế lãi đũa, lãi móc câu, lãi kim, trực khuẩn thương hàn và phó thương hàn

+ Độc tính: Sau khi ăn vào, chất amygadalin và amygdalase kết hợp sinh ra prunasin và mandelonitrile bị phá hủy trong ruột sinh ra benzaldehyde và hydrocyanic acid rất độc.

+ Triệu chứng nhiễm độc: chóng mặt, mệt lã, nôn, tiêu chảy, đau bụng, nóng rát vùng thượng vị, huyết áp tăng, thở nhanh, nghiêm trọng hơn thở nông chậm, hôn mê, cứng người, co giật, giãn đồng tử, huyết áp hạ, suy hô hấp tuần hoàn dẫn đến tử vong.

+ Thuốc được nấu lên và có cho đường giảm bớt độc. Trường hợp quá liều có thể cho uống than hoạt hoặc sirô. Trong dân gian dùng vỏ cây mơ hoặc vỏ của rễ làm chất giải độc.

4.

4. Hạnh nhân chữa bệnh

– Tính vị, quy kinh

Vị đắng, hơi ấm và hơi độc. Quy kinh kinh Phế, Đại tràng.

– Tác dụng

Chỉ ho, bình suyễn, tuyên phế, nhuận tràng, trừ đờm, trị hen suyễn, ho ngoại cảm, chướng đầy, tắc hầu, nhuận tràng thông tiện.

– Chủ trị

Các chứng ho do phong hàn hoặc phong nhiệt, ho suyễn do phế nhiệt, táo bón do tràng táo. Ho ngược đưa khí lên, họng tắc hạ khí, tâm lạnh bôn đồn. Kinh giản, dưới tâm phiền nhiệt, khí phong đi lại, váng đầu thời tiết, giải cơ, tiêu tan cấp mãn ở dưới vùng tâm.

– Cách dùng – liều lượng

Ngày dùng 3-6g mơ muối dạng thuốc sắc, hoàn tán.

– Kiêng kị

Không dùng Hạnh nhân cho ho do âm hư, Phế có nhiệt đờm mà không có suyễn. hạnh nhân hơi độc vì vậy cần tránh quá liều. Thận trọng khi dùng cho trẻ em dưới 1 tuổi.

– Bài thuốc

+Trị viêm phế quản mạn tính

Dùng nhân có vỏ với cùng lượng đường phèn trộn làm thành Hạnh nhân đường. Sáng tối mỗi lần uống 10g; 10 ngày là một liệu trình.

+ Trị ho lâu ngày khản tiếng, viêm họng, viêm phế quản.

Chua me đất 5g, Lá chanh 4g, Cam thảo dây 5g, Lá tre 8g, Tô mộc 8g, Gừng sống 2g, Ô mai 4g, nước 500ml sắc còn 250ml chia 2 lần uống trong ngày.

Hạnh tô tán (ôn bệnh điều biện) : Khổ hạnh nhân 6g, Tô diệp, Cát cánh, Chỉ xác, Quất bì, Pháp Bán hạ, Sinh khương đều 6g, Phục linh, Tiền hồ đều 10g, Đại táo 2 quả, sắc uống.

+ Trị ho lâu ngày khàn giọng.

Hạnh nhân tiễn: Hạnh nhân ngọt (Điềm hạnh nhân) 100g, nước gừng tươi 150g, Tang bì, Bối mẫu, Mộc thông đều 40g, Tử uyển, Ngũ vị tử đều 30g, sắc cô thêm mật ong thành cao, mỗi lần uống 1 thìa canh, ngày 2 lần.

+ Trị táo bón

Nhuận tràng hoàn: Hạnh nhân, Đào nhân, Đương qui đều 10g, Hỏa ma nhân 12g, Sinh địa 12g, Chỉ xác 6g sắc uống. Hạnh nhân, Hỏa ma nhân, Bá tử nhân đều 10g, sắc nước uống. Trị táo bón người cao tuổi và người sau sanh.

+ Trị viêm âm đạo do trùng roi (trichomonas)

Trị 6 ca viêm âm đạo do trùng roi bằng cách đắp nước Hạnh nhân kết quả đều tốt, 120 ca viêm âm đạo khác cũng được đắp bằng cao Hạnh nhân với dầu mè và lá dâu hàng ngày kết quả tốt trên 90% thông thường viêm hết trong vong 1 tuần.

+ Trị bệnh phổi lâu năm, suyễn, ho nhiều.

Hạnh nhân bỏ vỏ đầu nhọn 80g ngân mước tiểu trẻ em, mỗi ngày 1 lần thay, mùa hè 3-4 lần thay, khoảng 15 ngày lấy ra sấy khô nghiền nhỏ, mỗi lần dùng 1 lượng nhỏ kết hợp với lá bạc hà 1 lá, mật 1 viên, sắc lấy nước uống sau ăn. Kiêng ăn tanh.

+ Trị ho nghịch khí xốc lên

Lấy hạnh nhân 3 thăng, bỏ vỏ đầu nhọn, sao vàng, nghiền thành cao, cho 1 lít mật vào đảo chính, trước bữa ăn ngậm nuốt nước.

********************

Nơi mua bán vị thuốc Hạnh Nhân đạt chất lượng ở đâu?

Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc Hạnh Nhân ở đâu?

Hạnh Nhân là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.

Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.

Vị thuốc Hạnh Nhân được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn ACKK.

Giá bán vị thuốc Hạnh Nhân tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang:230.000vnd/1kg

Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.

+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: 2/76 Trung Văn Nam Từ Liêm Hà Nội

+ Mua trực tuyến: Thuốc được chuyển qua đường bưu điện. Khi nhận được thuốc khách hàng thanh toán tiền COD.