Nội dung bài viết
Tên gọi
- Tên khác: Đậu xị, Đỗ đậu xị, Hàm đậu xị, Đậu đen.
- Tên khoa học: Semem Sọae Praepartum.
- Họ: Cánh bướm (danh pháp khoa học: Fabaceae).

Cây đậu xị
Mô tả cây thuốc
Đậu đen không chỉ là cây lương thực mà còn là một cây thuốc quý. Dạng cây thảo mọc hàng năm, thường đứng, có khi leo, toàn thân không có lông. Lá kép gồm 3 lá chét, mọc so le, có lá kèm nhỏ; lá chét giữa to và dài hơn các lá chét bên. Chùm hoa dài 20-30cm; hoa màu tím nhạt. Quả đậu mọc thẳng đứng hay nghiêng, dài 7- 13cm, chứa 8-10 hạt xếp dọc trong quả, to hơn hạt Ðậu xanh, thường dài 5-6mm.

Thu hái, sơ chế
Vào tháng 5-6, hái quả phơi khô, đập bóc vỏ quả, lấy hạt rồi phơi khô.
Bộ phận dùng
Hạt của loại có vỏ đen, nhân trắng hoặc xanh. Trong đó loại xanh lòng thì dùng làm thuốc sẽ tốt hơn.
Vị thuốc Đạm đậu xị
Mô tả vị thuốc
Đậu xị phơi khô hình viên chùy, hai bên hơi dẹt, bên ngoài thể hiện màu đen nâu hoặc nâu tím, có vết nhăn ngang dọc không đều, một bên có dấu lõm vào của rốn hạt đậu hơi lồi lên, bóc vỏ hạt ngoài ra có hạt nhân màu vàng nâu hay chứa nhiều dầu, chất mềm mà nhuận, ăn vào béo bùi, có mùi thơm đặc biệt.

Bào chế
Đạm đậu xị được chế biến theo hai cách:
- Cách 1: Đem đậu đen ngâm vào nước 1 đêm, lấy ra phơi khô se, đồ chín rồi đổ ra nia, lấy lá chuối khô đậy lên, ủ 3 ngày 3 đêm đến khi có lớp mốc màu vàng thì đem phơi khô. Tiếp tục ủ lần 2 bằng cách rưới nước vào cho ẩm, ủ như trên đến khi thấy mốc vàng, phơi khô. Và tiếp tục làm như vậy từ 5-7 lần. Sau đó đem đồ cách thủy đến chín rồi phơi khô.
- Cách 2: Đậu đen ngâm với nước muối 2 ngày, 2 đêm. Cứ 1 kg đậu đen dùng 1 lít nước và 250g muối ăn. Vớt ra, đồ đến chín, sau đó đem đậu tẩm hết dịch nước muối ở trên. Tiếp tục giai đoạn ủ bằng cách rải đậu ra nia, đậy lá chuối khô 3 ngày 3 đêm cho đến khi thấy lớp mốc vàng thì trộn đều. Làm như vậy 9 ngày đêm, rồi phơi hay sấy đến khô kiệt.
Bảo quản
Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc, mối mọt.
Thành phần hóa học
Trong đạm đậu xị có các thành phần của đậu đen như lipit, protit, gluxit và các chất màu loại antoxianozit, ngoài ra còn có thêm một số men nhưng chưa có tài liệu nghiên cứu sâu.
Tác dụng dược lý
Có tác dụng phát hãn nhẹ và hỗ trợ tiêu hóa
Đạm đậu xị chữa bệnh
Tính vị, quy kinh
Tính vị: Vị đắng, tính hàn
Quy kinh: Vào kinh Phế, Vị
Tác dụng
Phát hãn giải biểu, trừ phiền, tuyên phát tà nhiệt
Chủ trị
- Trị thương hàn phát sốt, nhức đầu khó chịu, mình nóng không ra mồ hôi
- Thanh nhiệt giải độc, trị mụn nhọt, mẩn ngứa, dị ứng
- Trị ho, hen, khí suyễn lâu ngày, mất ngủ
Cách dùng – liều lượng
Dùng 12-24 g/ngày. Dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột
Kiêng kị
Những người không phải phong hàn ngoại cảm không dùng được.
Bài thuốc

- Trẻ em bị dị ứng, mẩn ngứa
Dùng đạm đậu xị sao cho cháy có khói lên, hết khói thì lấy ra tán nhỏ, hòa dầu vừng, dầu lạc (hoặc dầu thầu dầu, mỡ lợn) bôi lên nơi lở loét.
- Chữa viêm đường hô hấp trên sốt ho, họng đau, sốt không ra mồ hôi, bụng đầy, dùng bài
Thông xị cát cánh thang: Thông bạch 3 -5 múi, Đậu xị 12 – 20g, Bạc hà 4 – 6g, Chi tử 8 – 12g, Cát cánh 4 – 6g, Cam thảo 2 – 3g, sắc uống.
- Chữa mụn nhọt, đinh độc
Nấu đậu xị cho nhừ nát, đắp vào nơi sưng đau. Chừng 3-4 lần là đỡ và khỏi.
- Chữa hen suyễn
Dùng Đậu xị 40g, Thạch tín 4g, Khô phàn 12g, tán bột mịn trộn đều, viên bằng hạt đỗ xanh, mỗi lần uống 7 – 9 viên trước lúc ngủ.
- Dùng cho phụ nữ muốn cai sữa
Dùng đạm đậu xị mỗi lần dùng 20 – 80g sắc uống 1 chén nhỏ còn lại rửa vú.
- Chữa chứng sốt đã phục hồi còn bứt rứt khó ngủ
Chi tử sinh khương xị thang: Chi tử 12g, Đậu xị 8g, Gừng tươi 3 lát, sắc thuốc uống.
- Chữa trẻ lên đơn chảy nước
Đậu xị sao cho cháy có khói lên, hết khói lấy ra tán nhỏ trộn với dầu vừng hoặc mỡ lợn bôi lên nơi lở lóet. Nếu chữa mụn nhọt đinh độc, nấu đậu xị cho nhừ nát đắp vào nơi sưng đau chừng 3 – 4 lần sẽ đỡ
- Trị tiểu ra máu
Dùng một nắm Đạm đậu xị sắc uống lúc đói, có thể uống với rượu
- Trị thương hàn bị lỵ nghiêm trọng
Dùng 1 thăng Đậu xị, 1 nắm phỉ bạch, 3 thăng nước trước tiên nấu Phỉ bạch cho chín rồi bỏ Đậu xị vào cho chín đen, xong bỏ đậu đi, chia làm 2 lần uống
- Trị ra mồ hôi trộm, lấy Đậu xị 1 thăng sao qua cho thơm, dùng 3 thăng rượu, ngâm 3 ngày lấy nước uống nóng hoặc lạnh tùy ý, không bớt uống tiếp
- Trị ngực uất, đầy ngực, bồn chồn không yên
Dùng Chi tử 9g, Đậu xị 2 chỉ, Sinh khương 3 lát sắc uống
- Trị trụy thai xông huyết, đầy tức bức rức khó chịu
Dùng Đậu xị 1 thăng sắc 3 chén nước còn 1 chén trộn bột Lộc giác uống
Nơi mua bán vị thuốc ĐẠM ĐẬU XỊ đạt chất lượng ở đâu?
Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc ĐẠM ĐẬU XỊ ở đâu?
ĐẠM ĐẬU XỊ là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.
Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.
Vị thuốc ĐẠM ĐẬU XỊ được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn.
Giá bán vị thuốc ĐẠM ĐẬU XỊ tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang : Gọi 0344198966 để biết chi tiết
Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.
+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: 2/76 Trung Văn Nam Từ Liêm Hà Nội