Nội dung bài viết
Tên gọi
- Tên khác: Cây nhật nguyện, cây xuân hoa, cây thần tượng linh, cây con khỉ…
- Tên khoa học: Pseuderanthemum palatiferum (Wall.) Radlk.
- Họ: Ô rô (danh pháp khoa học: Acanthaceae)
Vị thuốc cây hoàn ngọc
Mô tả cây thuốc

Cây Hoàn ngọc là một loại thuốc quý. Loại dược liệu này thuộc dạng cây bụi sống nhiều năm. Cây Hoàn ngọc có chiều cao từ 1 – 2m, thân cây non, phát triển với nhiều cành mảnh và có màu xanh lục. Khi già thân sẽ hóa gỗ có màu nâu. Lá mọc đối, dạng hình mũi giác có kích thước từ 12 – 17cm. Cuống lá có chiều dài từ 1,5 – 2,5cm. Phần gốc lá thuôn, đầu nhọn, mép lá nguyên.
Cụm hoa thường mọc ở đầu cành. Hoa lưỡng tính, xuất hiện với màu trắng pha tím, 5 đài tách rời nhau. Tràng hợp xuất hiện với một ống dài và hẹp. 5 cánh chia thành 2 môi, môi dưới 2 thùy và môi trên 3 thùy, thùy giữa có một chút chấm tím, nhị 4, có 2 nhị kép, chỉ nhị ngắn, bao phấn có màu tím.
Phân loại
- Cây hoàn ngọc đỏ: Khi lá non, đầu lá sẽ có màu nâu đỏ hoặc hơi nâu. Trên bề mặt của lá có một lớp lông tơ, vị hơi chua và chát. Khi già, lá thường có màu xanh, mặt trên của lá sẽ đậm màu hơn.
- Cây hoàn ngọc trắng: Lá cây xanh có hai mặt và có rất nhiều dịch nhớt tiết ra.

Phân bố
Cây hoàn ngọc mọc nhiều ở các tỉnh phía Bắc như Cao Bằng, Lạng Sơn, Thái Nguyên, Tuyên Quang, Hưng Yên…
Thu hái, bào chế
- Thu hái: Thu hái quanh năm, đặc biệt vào mùa mưa.
- Chế biến: Lá và rễ cây Hoàn ngọc dùng tươi, mang phơi khô dưới bóng râm hoặc cô đặc lại thành cao.
Bộ phận dùng
Tất cả các bộ phận của cây hoàn ngọc đều có thể dùng làm thuốc chữa bệnh: rễ, thân, cành cây, lá cây… nhưng trong đó lá cây hoàn ngọc được người dân sử dụng nhiều nhất, có thể dùng tươi hoặc sấy khô.
Bảo quản
Bảo quản nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ẩm mốc.
Thành phần hóa học
Thành phần hóa học bao gồm: Sterol, flavonoid, acid hữu cơ, saponin, đường khử, carotenonl. Bảy chất được thành lập gồm: Hỗn hợp đồng phân epimer của stigmasterol và poriferasterol, beta-D- glucopyranosyl-3-O- sitosterol, phytol, beta – sitosterol. Lá chứa diệp lục toàn phần 2,65mg/g (đối với lá tươi), protein toàn phần 30,08% (chất khô), N toàn phần 4.9% (chất khô).
Tác dụng dược lý

Tác dụng kháng khuẩn, kháng nấm
- Nồng độ ức chế tối thiểu (MIC) của cao trên E.Coli là 200 mcg/ml, chưa thấy có tác dụng trên Pseudomonas aeruginosa
- MIC của cây hoàn ngọc trên Bacillus Subtilis và Staphy lococus aureus là 200 mcg/ml.
- Các nghiên cứu trong phòng thí nghiệm cho thấy lá hoàn ngọc và cao toàn phần chiết xuất từ lá có tác dụng kháng vi khuẩn gram âm (Escherichia coli, Psseudomonas aeruginosa), vi khuẩn gram dương (Bacillus subtilis, Staphyllococcus aureus, Streptococcus pyogenes), nấm men (Candida albicans, Saccharomyces cerevisiae) và nấm mốc (Aspergillus niger, Fusarium oxysporum, Pyricularia oryzae, Rhezoctonia solani).
Hoạt tính thủy phân protein (proteinase)
- Dịch chiết lá có tác dụng thủy phân protein khá, mạnh nhất ở pH 7,5 và nhiệt độ 70 độ C.
- Enzym bền khi phơi, lá phơi khô 60 độ C hoạt tính còn 30%. Dịch chiết proteinase bảo quản ở 4 độ C, hoạt tính giảm ít.
- Tinh chế proteinase giúp hoạt tính tăng lên 5 lần.
Tác dụng ức chế MAO
Lá cây hoàn ngọc chiết rồi cô đặc thành cao, nồng độ 6mg/ml có tác dụng ức chế 69,9 %, nguồn MAO lấy từ mitochondri của chuột cống trắng và có chất dùng là kynuramin.
Tác dụng bảo vệ gan
Tác dụng bảo vệ gan đã được chứng minh trên các thí nghiệm với chuột nhắt trắng.
Cây hoàn ngọc chữa bệnh
Tính vị, quy kinh
Cây hoàn ngọc có vị đắng ngọt. Lá già như có bột, lá non nhớt. Lá không có mùi vị. Vỏ và rễ của cây có vị đắng ngọt như lá già.
Cách dùng – liều lượng
Dùng 10-15 g/ngày. Có thể sắc uống, tán thành bột mịn hoặc cô thành cao pha nước uống.
Bài thuốc

- Chữa rối loạn tiêu hóa, viêm loét dạ dày, tá tràng, xuất huyết tiêu hóa, trĩ nội
Mỗi lần lấy 7 lá hoàn ngọc tươi, rửa sạch, ăn cùng rau sống, ngày 2 lần, dùng trong 3-5 ngày.
- Chữa vết thương ngã tụ máu, lở loét, làm tan mụn lồi
Lấy lá hoàn ngọc đem giã nát đắp vào nơi cần chữa trị.
- Chữa tiểu rát, tiểu ra máu
Dùng 15 – 25 lá Hoàn ngọc tươi rửa sạch, cho vào cối nhỏ giã nát. Sau đó vắt lấy nước cốt đặc để uống hằng ngày.
- Chữa chảy máu đường ruột
Lấy lá tươi nhai hoặc giã nát rồi uống ngày 2 lần, mỗi lần lấy 7-10 lá, dùng 1-2 ngày là khỏi.
- Chữa viêm đại tràng co thắt
Lấy khoảng 100 lá cây hoàn ngọc, kết hợp với 7 lá mơ lông mỗi ngày. Dùng 2 thứ lá này giã nát rồi hòa nước uống.
- Chữa tiêu chảy, tả, lỵ
Dùng 5 – 15 lá Hoàn ngọc tươi rửa sạch, nhai 2 lần/ngày. Sử dụng liên tục trong 7 ngày.
- Giúp ổn định huyết áp
Dùng rễ (trên 7 năm) và lá Hoàn ngọc rửa sạch, mang đi phơi khô dưới trời nắng gắt, sắc lấy nước uống thay trà hằng ngày.
- Chữa viêm gan, xơ gan cổ trướng
Mỗi ngày 7 lá hoàn ngọc giã nát rồi uống. Dùng trong 15-20 ngày sẽ thấy bệnh tình tiến triển tốt lên
- Chữa đái rắt, đái đục, đái buốt ra máu
Ăn mỗi ngày 14-21 lá hoàn ngọc, giã lấy nước uống đặc.
- Chữa đau mắt đỏ, đau ứ máu
Dùng 3 lá Hoàn ngọc tươi đắp vào mắt và để qua đêm sẽ hết đau.
- Chữa sẹo lồi, mụn lồi
Dùng 1 nắm lá Hoàn ngọc tươi rửa sạch, cho vào cối giã nát cùng với một ít muối. Đắp vào vùng bị sẹo lồi, mụn lồi cho đến khi da phẳng thì dừng lại.
- Bài thuốc cho phụ nữ sau sinh bị sa dạ con
Dùng 10 – 20 lá Hoàn ngọc tươi rửa sạch, nhai kỹ hoặc cho vào cối giã nát, vắt lấy nước cốt uống. Lưu ý người bệnh chỉ nên dùng lá để không làm ảnh hưởng đến sữa của mẹ.
Nơi mua bán vị thuốc CÂY HOÀN NGỌC đạt chất lượng ở đâu?
Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc CÂY HOÀN NGỌC ở đâu?
CÂY HOÀN NGỌC là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.
Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.
Vị thuốc CÂY HOÀN NGỌC được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn.
Giá bán vị thuốc CÂY HOÀN NGỌC tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang : Gọi 0344198966 để biết chi tiết
Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.
+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: 2/76 Trung Văn Nam Từ Liêm Hà Nội