Cáp giới – Tắc kè

Tên gọi

• Tên khác: Tắc kè, Tiên thiềm, Đại bích hổ, Cáp giải
• Tên khoa học: Gekko Gekko L
• Họ: Tắc Kè (danh pháp khoa hoc: Gekkonidae).

Con Tắc kè

Mô tả

Tắc kè có hình dáng gần giống như Thạch sùng (Thằn lằn) nhưng có kích thước to hơn nhiều. Loài này có thân dài khoảng 10 – 17cm (không kể phần đuôi, đuôi có thể dài bằng thân mình). Đầu hẹp hơi hình tam giác. Mắt có con ngươi thẳng đứng, miệng có hai hàm răng sắc nhọn. Đuôi có thể coi là bộ phận tốt nhất của nó. Nếu đuôi bị đứt hay gãy có thể mọc lại được. Toàn thân dẹt, có vẩy nhỏ, mỏng, bao gồm nhiều màu da như nâu đen, nâu xanh hoặc xám kèm theo nhiều chấm đỏ, lốm đốm trên lưng, thay đổi phù hợp với môi trường xung quanh.

Tắc kè thường sống theo cặp (một đực và một cái) ở các vách đá, hốc cây hoặc trong nhà dân. Khi làm thuốc thường cần bắt đủ một đôi để tăng hiệu quả điều trị. Con đực thường có miệng rộng, đuôi nhỏ, da sần sùi. Trong khi con cái thường có da mịn màng, miệng nhỏ và đuôi lớn nhưng ngắn hơn con đực. Bụng thường phình to, có 4 chân ngắn, ngón chân có màng mỏng, giúp Tắc kè bám lên tường, vách đá hoặc leo trèo trên thân cây.

Ban ngày, mắt của loài động vật này bị lóa nên chỉ đi kiếm mồi vào ban đêm. Chúng chỉ thích ăn những loại sâu bọ có cánh, lúc bắt mồi động tác rất nhanh nhẹn, linh hoạt. Vào khoảng tháng 4 là bắt đầu mùa hoạt động của Tắc kè. Tháng 5 – 6 là tháng hoạt động mạnh nhất.

Thu bắt, sơ chế

Vào khoảng tháng 4 là mùa hoạt động của Tắc kè, tháng 5 – 6 là mùa hoạt động mạnh mẽ nhất. Cuối tháng 10 ít khi thấy Tắc kè và sau tiết Sương giáng Tắc kè bắt đầu ngủ đông và không hoạt động. Do đó, thời gian thu bắt Tắc kè tốt nhất là từ từ 4 – 6, tuy nhiên có thể thu bắt Tắc kè quanh năm.

Khi thu bắt, người ta thường nghe Tắc kè kêu ở chỗ nào thì đến đó tìm bắt. Có 3 cách thu bắt phổ biến như sau:

• Dùng tóc để bắt: Khi bắt thường đi vào lúc chập tối, dùng gậy tre nhỏ, đầu có buộc một nắm tóc, bó thành tụm tua rua. Luôn gậy này vào các hốc cây, vách đá, Tắc kè tưởng là con mồi (các loại sâu bọ có cánh nhỏ) nên sẽ nhảy lên vồ. Lúc này kéo nhanh gậy về sẽ thu được tắc kè.
• Dùng ánh sáng để bắt: Khoảng 7 – 8 giờ tối, Tắc kè thường bò ra khỏi hang để tìm mồi. Lúc này dùng đèn pin soi vào, Tắc kè sẽ nằm im, chỉ cần nhanh tay nắm lấy cổ là có thể bắt được.
• Bắt bằng móc sắt (thường phổ biến vào mùa hè): Vào mùa hè Tắc kè thường bò ra khỏi hang để tránh nóng. Tuy nhiên, ban ngày Tắc kè dễ bị lóa mắt, tầm nhìn kém và thiếu linh hoạt. Vì vậy có thể dùng móc sắt móc vào hàm trên hoặc dưới của Tắc kè, sau đó nằm chặt cổ để bắt.

Bộ phận dùng

Tắc kè nguyên con, đủ duôi, không vụn nát, chắp vá, sâu mọt.

Vị thuốc Tắc kè

Mô tả vị thuốc

• Tắc kè có 4 chân. Toàn thân dẹt, do đã chế biến nên có hình dáng đặc biệt. Đầu dài từ 3 đến 5cm, trên có 2 mắt, miệng có răng nhỏ và đều. Thân dài từ 8 đến 15cm, rộng 7 – 10cm.
• Đuôi dài 10 – 15cm, nguyên và liền. Toàn thân có vẩy nhỏ, mỏng, màu sắc tùy loại (màu tro xanh với điểm vàng, đỏ hay xám nâu). Hai chân trước và 2 chân sau được căng thẳng trên 2 que ngang. Từ đầu con Tắc kè đến cuối đuôi cũng được căng bởi một que dọc. Phần thân được căng vuông vắn và cân đối bởi 2 que chéo. Mùi hơi tanh vị hơi mặn.
• Tắc kè nguyên con, đủ đuôi, không vụn nát, chắp vá, sâu mọt.

Bào chế

• Dùng búa đập đầu cho Tắc kè chết, từ bụng trở xuống buộc vào giá căng lấy dao con nhọn sắc, mổ từ đít lên đến hai chân trước, dùng giẻ sạch hoặc bông thấm cho sạch khô máu ở mình, không được rửa bằng nước, đồng thời móc vứt hai mắt đi vì mắt có chất độc, sau đó căng trên chiếc giá phơi hay sấy khô. Giá gồm 1 thanh tre dọc hay hai thanh tre ngang, 2 thanh ngang để căng 4 chân. Sau khi căng lên giá thì dùng than để sấy khô. Cứ hai con kích thước bằng nhau thì căng lên 1 giá (thường gọi là một đôi đực cái). Cách căng bụng có hai kiểu: – Nẹp kiểu bắt chéo dấu nhân: Một nẹp căng từ chân phải phía trước chéo sang chân trái phía sau, một nẹp cho từ chân trái phía trước néo sangchân phải phía sau – Nẹp kiểu song song: Bụng chia làm hai phần. Phần trên ngực căng một nẹp rộng bản, hình chữ nhật, đặt gần phía hai chân trước. Phần dưới ngực một một nệp rộng bản, hình hơi bán nguyệt vì bụng thót dần, nẹp đặt gần hai chân sau. Một nẹp dài nhỏ, cứng hơn xuyên dưới các nẹp dọc theo xương sống, để khi sấy khô đuôi tắc kè khỏi bị cong. Các nẹp phải bằng cật tre gìa đã ngâm hoặc sấy để tránh mọt. Căng xong, hơ than củi hoặc sấy toàn thân từ từ, đến khô, khi toàn thân đã khô thì chúc đầu xuống, đuôi chổng lên để chỉ sấy riêng đầu. Nhìn thấy khô, tay bóp thấy cứng là được.
• Xung quanh mắt và con ngươi của Tắc kè có chất độc cho nên người ta thường hay khoét bỏ mắt khi dùng, khi dùng bỏ vẩy trên đuôi, dưới bụng và trên thịt. Dùng rượu ngâm cho thấm rồi lấy lửa than rang cách 2 lần giấy cho vàng khô, xong bỏ vào bình sứ treo trên góc nhà phía đông một đêm thì tác dụng trị bệnh tăng lên gấp đôi, nhưng đừng làm hư cái đuôi đi (Lôi Công).
• Khi dùng đầu và chân phải rửa bỏ cái rêu của nó bên trong, nếu không sạch được thì lấy sữa khô sao qua để dùng hoặc sao mật (Nhật Hoa Tử Bản Thảo).
• Khi dùng sao cho thật vàng, khi thử thì nướng cho thật chín, ngậm một miếng trong miệng rồi chạy mà không thở dồn dập là loại thật. Thứ thuốc này nên dùng vào hoàn tán thì hay hơn (Dụng Dược Pháp Tượng)

Bảo quản

Để trong thùng kín có Xuyên tiêu. Nơi khô mát, tránh mốc mọt, không được xông sinh. Tránh làm gãy nát, không được gãy, mất đuôi.

Thành phần hóa học

Thân tắc kè chứa nhiều chất béo, chúng chiếm 13-15% trọng lượng, các acid amin, đa số là các acid amin không thay thế được, đó là: lycin, glycin, asparagic, arginin, alanin, cerin, leucin, isoleucin, phenylalanin, prolin, threolin, cystein, valin, histidin và acid glutamic. Đuôi chứa nhiều lipid, chứa tới 23-25%.

Tác dụng dược lý

• Dịch nước từ Cáp giới có thể làm tăng kích thước tinh hoàn ở chuột đực và tạo nên một số phản ứng như kích thích nội tiết tố ở chuột đực.
• Dịch nước từ Tắc kè tan trong mỡ có thể làm tăng trọng lượng tử cung của chuột cái.
• Có tác dụng tăng cường khả năng miễn dịch, bảo vệ chuột ở môi trường thiếu oxy, quá nóng hoặc quá lạnh.
• Tác dụng kháng viêm và hạ đường huyết.

Tắc kè chữa bệnh

Tính vị, quy kinh

Tính vị: vị mặn, tính bình, ít độc

Quy kinh: quy vào 2 kinh Phế và Thận                                                                          

Tác dụng

Bổ phế, bình suyễn, bổ thận tráng dương.

Chủ trị

Điều trị khó thở hay suyễn, giảm ho lâu ngày không khỏi, ích tinh huyết, bổ thận dương, điều trị suy nhược cơ thể, trị chứng ù tai, đau lưng mỏi gối, kinh nguyệt không đều…

Cách dùng – liều lượng

• Cáp giới có thể dùng dưới dạng viên hoàn, tán bột mịn, ngâm rượu, thuốc sắc hoặc nấu thành cháo đều được.
• Liều lượng khuyến cáo: Mỗi ngày dùng 3 – 6 g. Tuy nhiên, liều lượng có thể thay đổi phụ thuộc vào bài thuốc và chỉ định của thầy thuốc.

Kiêng kị

• Không dùng cho người ho do cảm lạnh, sốt cao, bệnh mới mắc.
• Không phải bệnh do Thận Tỳ đều hư.
• Ho do ngoại hàn hay nhiệt tà không dùng.
• Người tu hành, ăn chay trường không nên dùng.

Bài thuốc

• Điều trị phế hư gây ho lâu ngày không khỏi, phế tích tụ hư nhiệt gây ho có máu mủ

Sử dụng Cáp giới, Lộc giác giao, A giao, Tê giác (sống), Linh dương giác, mỗi vị phân lượng bằng nhau, đều 2 chỉ rưỡi, sắc cùng 3 thánh nước để khi còn một nửa thì dùng uống mỗi ngày một lần

• Cải thiện tình trạng chán ăn, suy dinh dưỡng

Sử dụng Cáp giới 1 – 2 con còn đuôi, chặt bỏ 4 bàn chân và phần đầu từ u mắt trở lên. Lột da, mổ bụng, bỏ sạch ruột. Sau đó cắt thành nhiều miếng nhỏ, thêm Gừng, nấu chín, dùng ăn.

• Điều trị ho lâu ngày không khỏi do Phế thận đều hư

Sử dụng Cáp giới 1 cặp (1 đực và 1 cái), Nhân sâm 1,5 chỉ, tán thành bột mịn. Mỗi lần dùng uống 5 phân, ngày uống 2 – 3 lần với nước cơm.

• Chữa suyễn lâu ngày gây đờm đặc vàng, ho ra mủ lẫn máu, người nóng, gầy yếu, mạch phù hư

Dùng Cáp giới 1 đôi, Hạnh nhân 500 g, Cam thảo 500 g, Nhân sâm 200 g, Bối mẫu, Tang bì, Phục linh, Tri mẫu, mỗi vị đều 200 g, sao giòn, tán thành bột mịn. Mỗi ngày dùng uống 3 lần, mỗi lần 15 g với nước đun sôi để nguội.

• Bổ thận tráng dương, trị Di tinh, liệt dương do Thận dương bất túc

Cáp giới 1 cặp tán bột, mỗi lần 1 chỉ ngày uống hai lần với rượu ngọt

Nơi mua bán vị thuốc CÁP GIỚI – TẮC KÈ đạt chất lượng ở đâu?

Trước thực trạng thuốc đông dược kém chất lượng, nguồn gốc không rõ ràng,… xuất hiện tràn lan trên thị trường, làm ảnh hưởng tới hiệu quả điều trị cũng như ảnh hưởng tới sức khỏe của bệnh nhân. Việc lựa chọn những địa chỉ uy tín để mua thuốc đông dược là rất quan trọng và cần thiết. Vậy khách hàng có thể mua vị thuốc CÁP GIỚI – TẮC KÈ ở đâu?

CÁP GIỚI – TẮC KÈ là vị thuốc nam quý, được sử dụng rộng rãi trong YHCT. Hiện tại hầu hết các cửa hàng thuốc đông dược, phòng khám đông y, phòng chẩn trị YHCT… đều có bán vị thuốc này. Tuy nhiên người mua nên chọn những địa chỉ có uy tín, đảm bảo chất lượng, có giấy phép hoạt động để mua được vị thuốc đạt chất lượng.

Với mong muốn bệnh nhân được sử dụng những loại dược liệu đúng, chất lượng tốt, phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang  không chỉ là đia chỉ khám chữa bệnh tin cậy, uy tín chất lượng mà còn cung cấp cho khách hàng những vị thuốc đông y (thuốc nam, thuốc bắc) đúng, chuẩn, đạt chất lượng cao. Các vị thuốc có trong tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam đều được nghành y tế kiểm nghiệm đạt chất lượng tiêu chuẩn.

Vị thuốc CÁP GIỚI – TẮC KÈ được bán tại Phòng khám là thuốc đã được bào chế theo Tiêu chuẩn.

Giá bán vị thuốc CÁP GIỚI – TẮC KÈ tại Phòng khám Đông y An Chánh Kiện Khang : Gọi 0344198966 để biết chi tiết

Tùy theo thời điểm giá bán có thể thay đổi.

+ Khách hàng có thể mua trực tiếp tại địa chỉ phòng khám: 2/76 Trung Văn Nam Từ Liêm Hà Nội